We Verkopen Geen Graphic Novels

[Waldorf]

Kontiki schrijft boze brieven naar de krant. 

 

http://www.standaard.be/cnt/dmf20140616_01143024

 

Middelmaat doodt (ook de graphic novel)

17/06/2014 | David Steenhuyse

 

Dat boekenwinkels vaker graphic novels uit het aanbod weren, zoals Joris Vermassen aanklaagt (DS 14 juni) , is op zich begrijpelijk. Vermassen heeft gewoon pech dat hij een slachtoffer is van de blunders die vele strip- en literaire uitgeverijen de laatste jaren maakten.

Na een eerste groeispurt begin jaren 2000, met vertalingen van Marjane Satrapi’s Persepolis en Craig Thompsons Een deken van sneeuw, vond een voorheen niet in strips geïnteresseerd publiek makkelijker de weg naar boekenwinkels die een schap over hadden voor graphic novels. Art Spiegelman had het pad al eerder geëffend met Maus, over zijn vader die het concentratiekamp Auschwitz overleefde.

Verschillende (nieuwe) uitgeverijen sprongen op de kar, op zoek naar de nieuwe Maus of Persepolis, zodat er een permanente aanwas kwam van graphic novels, nu ook voor boekenspeciaalzaken. Zo’n afzetkanaal wil je als uitgever immers niet verliezen. Dankzij een stevig uitgebouwd subsidiebeleid kwam er ook een platform voor Vlaamse tekenaars. Randall. C, Brecht Evens, Marc ­Legendre en andere Judith Vanisten­daels konden rekenen op de gulle financiële steun van het Vlaams Fonds voor de Letteren. Pers én publiek hadden er oog voor.

Maar de beeldromanhype en de verkoop begonnen te tanen. Na een teveel van mindere titels, hetzij grafische ondingen hetzij autobiografische onbenulligheden of allebei, stootte het publiek zich niet langer aan dezelfde steen. Matige stripboeken van 20 à 30 euro hebben het genre geen goed gedaan. Na een paar ontgoochelingen over onverkoopbare titels begonnen boekenwinkels het genre in de ban te slaan.

Overproductie, kortzichtigheid, wanbeleid, een te wisselvallig niveau, slechte keuzes, falende communicatie naar speciaalzaken en een zwakke begeleiding van auteurs zijn debet aan de dalende aandacht voor en de verkoop van graphic novels. Uitgeverijen hebben die groeiende desinteresse zelf in de hand gewerkt. Het enthousiasme van pers en publiek werd te veel beproefd en de bubbel barstte.

Een mens zou haast blij zijn met een polemiek over graphic novels.

[Kool Thing]

Goede column. Jammer dat hij niet eindigde met iets van 'Het jammere is dat een fijne novel als Zotte Geweld, deelt in deze brokken.' 

[shakeitupguy]

Idd goed column.

 

Voor diegenen die geen abonnement hebben op De Standaard, zie hier het stuk van Joris Vermassen:

 

De neger van de literatuur

14/06/2014 | Joris Vermassen

Joris Vermassen heeft een graphic novel geschreven, heeft hem gepubliceerd gekregen en mocht zelfs lovende recensies lezen. Maar een boekhandel die de graphic novel ook wil verkopen, dat is er blijkbaar te veel aan.

‘Het spijt me, we verkopen geen graphic novels’, zegt de uitbaatster van de Standaard Boekhandel op het Sint-Baafsplein in Gent, als ik haar vraag of ze mijn boekje in huis heeft. ‘Ze passen niet tussen de romans en ook niet tussen de gewone strips daar.’ En ze wijst naar de ruime display met Suske en Wiske’s en andere populaire kinderstrips.

‘Het zijn winkeldochters’, zucht ze, ‘we geraken ze aan de straatstenen niet kwijt.’ Ze lijkt oprecht. ‘Niet dat ik niet van strips houd, ik heb zelf een collectie van vijftienhonderd strips, waaronder heel wat graphic novels, maar we krijgen ze niet verkocht, meneer.’

Ik vertel haar dat mijn boekje lovende kritieken krijgt en dat heel wat lezers er ondersteboven van zijn, en dat mijn beeldroman eigenlijk tussen de gewone romans zou moeten liggen, en ik voel een lichte walging voor mezelf omdat ik vast klink als een van die verongelijkte auteurs die vinden dat hun meesterwerk met stapels in de vitrine moet liggen. En net op het moment dat ik me wil excuseren voor mijn vrijpostigheid, gaat ze voor haar computerscherm zitten, doet een paar klikken en zegt: ‘Zo, ik heb er eentje besteld.’

Ik dank haar voor haar bereidwilligheid, en ik haat mezelf nog meer want ze doet dit vast uit medelijden, maar ik laat niets merken, en met opgeheven hoofd verlaat ik het pand.

Cappuccino

‘Nee, we doen geen graphic novels’, zegt de medewerkster van Het Paard van Troje, de boekhandel aan de Kouter in Gent. Verkozen tot beste boekhandel, staat op de vitrine. ‘Maar kom vanmiddag eens terug, we zullen uw vraag voorleggen aan Bart.’ Bart is de baas, zelf mag ze hierover niet beslissen. Het is een prachtige boekhandel, probeer ik toch, en het zou fijn zijn mocht de beste boekhandel mijn boekje in huis hebben, en weer voel ik de zelfhaat omdat ik klink als een marktkramer, omdat ik hier als kunstenaar zou moeten boven staan, maar ik kan me niet bedwingen en ik hoor mezelf zeggen dat een goede boekhandel het aan zichzelf verplicht is goede boeken in huis te halen, en dat een goede beeldroman daar ook bij hoort, en ik bespeur ergernis in haar blik wanneer ik zeg dat ze wel een volle wand kookboeken hebben en een ruime zithoek met koffie en taart, maar geen graphic novels.

‘Dat moet u maar met Bart bespreken’, zegt ze droogjes, en met veel stoom begint ze een cappuccino te maken.

‘Nee, graphic novels doen we niet meer,’ zegt de uitbater van Limerick. ‘Het liep voor geen meter, we hebben ze allemaal in de uitverkoop gedaan.’

Limerick is een mooie onafhankelijke boekhandel bij het station van Gent, met prachtige houten tafels en wandkasten en een ruim aanbod literatuur, kunst en poëzie. Er is zelfs een collectie schrijfmachines van Willem Frederik Hermans te bezichtigen. Ik wil uitschreeuwen dat mijn boekje hier móét liggen, en dat het vast goed zal verkopen omdat het heel toegankelijk is, helemaal niet experimenteel of hermetisch, zoals sommige andere graphic novels, maar ik beheers me en zeg: ‘Maar die poëzie- en kunstboeken zijn vast ook geen bestsellers?’

‘Dat is waar,’ zegt de uitbater,’ en hij denkt even na over een repliek. ‘Weet je’, zegt hij ten slotte, ‘een van mijn beste vrienden heeft onlangs een graphic novel gemaakt, maar die verkoop ik hier ook niet. Begrijpt u?’

Ik knik om hem een plezier te doen, maar begrijpen doe ik niet. We staan bij een enorme wand met kinderboeken, en ik word vervuld van jaloezie, en ik wil vragen: waarom mogen zij hier wél staan? Waarom worden graphic novels verbannen naar het getto van de stripwinkels? Maar ik wil mijn waardigheid niet verliezen, en ik vraag hem op rustige toon om alles nog eens goed te overwegen, en met de borst vooruit ga ik weg.

Maus

‘Nee, graphic novels, ik begin er niet aan’, zegt Bart van Het Paard van Troje die namiddag, terwijl hij een stapel Thaise kookboeken uit een doos neemt. Het is druk in de zaak; alle tafeltjes in de koffiehoek zijn volzet.

‘Waarom dan niet?’ dring ik aan.

‘Ik vind graphic novels fantastisch hoor’, zegt hij, ‘maar ik neem enkel Maus van Art Spiegelman in huis en Blankets van Craig Thompson, want dat zijn absolute toppers. Voor alle andere graphic novels verwijs ik de mensen naar de stripwinkels hier in de buurt.’

Ik voel me vollopen met adrenaline.

‘Maar in die stripwinkels komen alleen strip­liefhebbers!’, zeg ik. ‘En daarvan is een groot deel enkel geïnteresseerd in fantasy en manga! Mijn publiek is veel ruimer, daar zijn mensen bij die nooit een voet in een stripwinkel zetten! Hoe durft u het om hier enkel Maus en Blankets te verkopen, een mooi staaltje van windowdressing is dat, terwijl u al het goeds van eigen bodem negeert!?’

Hij stopt met uitpakken en kijkt me doordringend aan.

‘Ik maak keuzes’, zegt hij, ‘en daar moet u zich verder niet mee bemoeien.’

‘Ik bemoei me er wel mee!’ roep ik hard. De gesprekken in de koffiehoek vallen stil. Ik heb hier toch niets meer te verliezen, denk ik, en ik spring over de toonbank. We staan nu neus aan neus.

’Literatuurracist!’ grom ik. Hij trekt bleek weg.

‘Wat?’ stamelt hij.

‘Literatuurracist! U sluit een heel genre uit op irrationele gronden! Graphic novels zijn de negers van de literatuur! Goed genoeg als slaafje, wanneer er weer eens een bekende roman moet verstript worden, maar o wee als de ­graphic novel voor zichzelf opkomt! Uw poging om de literatuur te zuiveren van onreine elementen is verwerpelijk!’

Hij deinst achteruit, met een kookboek van Sandor Katz voor zich als schild.

‘Verlaat onmiddellijk de zaak’, zegt hij. ‘Ik wens u hier niet meer te zien.’

Op dat moment voel ik hoe iemand mijn pols vastneemt en mijn arm op mijn rug omwringt. Ik verga van de pijn.

‘Komt u maar rustig mee’, zegt zijn medewerkster, en ze leidt me voorbij de verbaasde klanten in de koffiehoek tot bij de uitgang. Ik voel een schop in mijn kont en beland op straat, met mijn hoofd tegen een zitbank. Versuft blijf ik zitten. Ik tast naar mijn bloedneus. Een groepje Japanse toeristen blijft staan. Enkelen beginnen foto’s te maken. Terwijl ik het bloed probeer te stelpen met mijn zakdoek, schreeuw ik het uit: Graphic novel is the nigger of literature!

(Dit stukje is gebaseerd op waargebeurde feiten, maar enige dichterlijke overdrijvingen kan de auteur niet uitsluiten)

[retep]

Wat een gezeur, geen stad kent zoveel uitstekend gesorteerde stripwinkels.Van zo'n zielepiet koop ik geen boekje....

 

Commentaar van een van de gegispte boekhandelaren:

 

Bart van Aken: Wat een gezeik: ik kreeg les van Joris en heb sympathie voor hem, hij dreigde al lachend dat hij nooit meer zou komen als ik zijn boek niet zou verkopen, hij weet dat wij geen graphic novels meer verkopen, wij werken samen met Epic en De Poort, twee prima stripwinkels met veel graphic novels, waar we elke dag klanten naar doorverwijzen. Trouwens Joris' boek ligt gewoon bij Troje.... Wat een gedoe, het Paard uit geschopt?!? Hij brengt me wel op een idee ... En Rika Godderis heeft jouw boek netjes besteld, het ligt aan de kant voor haar.

[linthout]

Zo erg!!!!! Je boek zal zichzelf wel verkopen hoor!

Het is een meer dan uitstekend boek. Volgens mij heeft het gewoon tijd nodig en zal het uiteindelijk overal verkocht en GEKOCHT worden. Ga nu eerst maar wat prijzen winnen! :e002: :e002:

Dat het een 'graphic novel' is, is op zichzelf geen meerwaarde meer. Tenminste zo lijkt het.

Graphic novels zitten in een neerwaartse spiraal. Zeker in het Nederlands.

Het was een paar jaar een populair genre, maar het is alweer voorbij.

[156]

Het is nu wachten op de eerste strips met als sticker "Dit is geen graphic novel"

[linthout]

Wat een gezeur, geen stad kent zoveel uitstekend gesorteerde stripwinkels.Van zo'n zielepiet koop ik geen boekje....

 

Commentaar van een van de gegispte boekhandelaren:

 

Bart van Aken: Wat een gezeik: ik kreeg les van Joris en heb sympathie voor hem, hij dreigde al lachend dat hij nooit meer zou komen als ik zijn boek niet zou verkopen, hij weet dat wij geen graphic novels meer verkopen, wij werken samen met Epic en De Poort, twee prima stripwinkels met veel graphic novels, waar we elke dag klanten naar doorverwijzen. Trouwens Joris' boek ligt gewoon bij Troje.... Wat een gedoe, het Paard uit geschopt?!? Hij brengt me wel op een idee ... En Rika Godderis heeft jouw boek netjes besteld, het ligt aan de kant voor haar.

Ik vind het een heel mooi stukje! Zeer goed geschreven en de vinger op de zere wonde.

Maar het is ook sterk overdreven en daardoor zeer grappig. HUMOR, jongens!!! Kennen jullie dat?

Als stripauteur kan ik dit heel goed smaken.

[Gast Kontiki]

Gelijk heb je, Willy. Omdat ik de column van Joris ook via Facebook deelde en daar een eigen commentaar bij gaf, werd ik achteraf door De Standaard gevraagd om commentaar te leveren op het antwoord van Bart van Aken dat vandaag in de krant zou staan. Barts commentaar staat er vreemd genoeg niet in, het mijne wel, dusde context ging enigszins verloren. Ik heb het wel nog moeten halveren voor publicatie. Ik was nog ingegaan op het specifieke geval van Het Zotte Geweld (boek was niet aangeboden door de distributeur - geen kat wist wie Vermassen was) en ik had ook jou vermeld in een aantal voorbeelden van graphic novels die wél op de goodwill van de pers konden rekenen (tegenwoordig nog een laatste voorwaarde om graphic novels verkocht te krijgen in boekenwinkels).

[Gast Kontiki]

Goede column. Jammer dat hij niet eindigde met iets van 'Het jammere is dat een fijne novel als Zotte Geweld, deelt in deze brokken.' 

Zoiets stond er oorspronkelijk wel. Die laatste zin komt niet van mij, maar ik heb er wel mijn toestemming voor gegeven. Ik moest dringend naar huis ;-)

[Gast Natte aap]

en bovendien was de eigenaar van boekenwinkel het paard van troje niet zo blij met de manier waarop Vermassen de werkelijkheid geweld aandeed, las ik ergens.

[Gast Kontiki]

Ik heb feiten beschreven, Koen, geen meninkjes verkondigd.

[Gast Natte aap]

Niet akkoord.

 

het lijkt mij dat Kool Thing reageerde op de column/lezersbrief van Kontiki. Dat vond ik eerlijk gezegd wel goed geschreven en de vinger op de zere plek leggend. Ik volg Kontiki dat er té veel middelmaat verschenen is voor een niet-stripminded publiek. Er zaten te weinig toppers tussen de vele honderden middelmatige strips die als graphic novel verkocht werden.

 

Ik denk niet dat kontiki bedoelde dat jij die strips niet goed zou vinden, maar wel een kopend publiek en let's face it, wij zijn niet het koperspubliek met onze vierhonderd stripverzamelaars. De verkoop moet van elders komen.

[Gast Kontiki]

Ach man, je wil duidelijk de historiek over verkoop, afzet en de houding van boekenwinkels en stripspeciaalzaken niet onder ogen zien.

[nobody]

Waarom worden graphic novels verbannen naar het getto van de stripwinkels?

 

Wat een zeiker, zeg.

[retep]

en bovendien was de eigenaar van boekenwinkel het paard van troje niet zo blij met de manier waarop Vermassen de werkelijkheid geweld aandeed, las ik ergens.

 

http://www.standaard.be/cnt/dmf20140615_01141656

[nobody]

Al lachend zegt een zot zijn mening.

Als monneer zijn strips te goed vindt voor een stripwinkel, dan is het een zeiker.

[nobody]

Ja, allemaal goed en wel, maar die uitspraak vind ik zo klein.

Stripwinkels zijn geen ghetto. In de gemiddelde stripwinkel komt dagelijks meer enthousiast volk over de vloer dan in de gemiddelde boekwinkel (Standaard of Fnac reken ik niet tot de boekwinkels).

[retep]

Bart van aken van de besproken boekhandel:

 

Een auteur maakt een boek en het is niet vanzelfsprekend dat je dat in elke boekhandel ook terug gaat vinden, we bestellen het met de glimlach, indien mogelijk verwijzen we door.
We voelen ons door Joris gebruikt en de minachting over de keuzes die we maken in onze winkels druipt van zijn pen. Ik ben alergisch aan dit soort zure acties
Maar geen nood ik zag eerder deze week in Amsterdam dé oplossing op maat, een winkel waar je, als (misnoegde) auteur, voor dertig euro per maand een heel rek kan huren en er, als je wil, je boek permanent aan de kassa kan neerleggen....
 

Hele stuk te vinden op:

 

https://nl-nl.facebook.com/pages/Paard-Van-Troje/142973938539

 

Voor 30 euro een heel rek huren, daar had ik nog niet van gehoord......

[nobody]

30 euro betalen om je boek in de boekhandel te mogen leggen is nu toch ook wel de omgekeerde wereld...

[Gast Natte aap]

Ik niet.

 

Wat is jouw visie dan waarom graphic novels niet verkopen en de boekhandels het niet meer bestellen? Serieuze vraag hé, ik wil graag weten hoe jij er over denkt.

[Gast Natte aap]

  Ik ben de kortzichtigheid soms zo kotsbeu.

 

wat bedoel je met kortzichtig? En wie bedoel je dan, de niet-stripkoper die niet verder dan de neus kijt of de mensen zoals wij die proberen te begrijpen waarom het niet verkoopt? Nogmaals, dit is een serieuze vraag en geen retorische

[Gast Kontiki]

Nu niet afwijken. Ik had het ook niet over fantasystrips of  andere genres want die vind je sowieso niet in boekenspeciaalzaken. Dat was in dit verhaal niet van toepassing.

Dat dezelfde argumenten opgaan voor andere genres (ik beschouw graphic novels nu gemakshalve als een genre), is net zo goed een feit. Alleen zijn er geen literaire uitgevers als Atlas plots fantasystrips beginnen uitgeven om hun voet tussen de deur van boekenwinkels te zetten.

[Yncke]

Ik vind het een heel mooi stukje! Zeer goed geschreven en de vinger op de zere wonde.

Maar het is ook sterk overdreven en daardoor zeer grappig. HUMOR, jongens!!! Kennen jullie dat?

Als stripauteur kan ik dit heel goed smaken.

Ik deel Willy's mening. De column schopt een beetje tegen zere schenen, maar op een elegante verwoorde manier; ik was bijvoorbeeld eerst een beetje kwaad door "Waarom worden graphic novels verbannen naar het getto van de stripwinkels?", maar besefte dan dat dat eigenlijk wel een heel treffend zinnetje is om de attitude van de 'echte' boeken tegenover strips te schetsen die de auteur wil aanhalen.

[Gast Natte aap]

30 euro betalen om je boek in de boekhandel te mogen leggen is nu toch ook wel de omgekeerde wereld...

 

schitterend businessmodel. dat boekhandels daar nog niet eerder op gekomen zijn. Voor een krantenpublicatie moet je ook grof geld neertellen, om een tv-spot te krijgen moet je ook flink dokken en opslagruimte in een magazijn kost ook handenvol geld, dus waarom niet voor een plaats in de boekhandel. Als jij het niet doet, doet vast iemand anders het wel.

[Gast Kontiki]

schitterend businessmodel. dat boekhandels daar nog niet eerder op gekomen zijn. Voor een krantenpublicatie moet je ook grof geld neertellen, om een tv-spot te krijgen moet je ook flink dokken en opslagruimte in een magazijn kost ook handenvol geld, dus waarom niet voor een plaats in de boekhandel. Als jij het niet doet, doet vast iemand anders het wel.

Dat is niet eens een opmerkelijk feit. Als je in supermarkten wil liggen, moet je per strekkende meter mee betalen.

[nobody]

schitterend businessmodel. dat boekhandels daar nog niet eerder op gekomen zijn. Voor een krantenpublicatie moet je ook grof geld neertellen, om een tv-spot te krijgen moet je ook flink dokken en opslagruimte in een magazijn kost ook handenvol geld, dus waarom niet voor een plaats in de boekhandel. Als jij het niet doet, doet vast iemand anders het wel.

 

Dus bijv. de boer die nu al te weinig krijgt voor zijn groenten, moet straks ook maar de winkels nog eens bijbetalen om zijn waar te mogen verkopen. zuchtje

[Gast Kontiki]

Zelfs in stripwinkels was 'Het Zotte Geweld' met moeite te vinden, velen wisten niet van het bestaan en mijn stripwinkel had het zelfs pas 2-3 weken later dan de FNAC in stock, dit terwijl ik al weken op voorhand enthousiast was over de release ervan.  Wie is er hier de stripspecialist ? 

Ik heb dit al in verschillende threads aangehaald. Uitgeverij Vrijdag had recensie-exemplaren verstuurd. De pers schreef erover. Maar waar was het album te vinden? Het was nog niet eens aangeboden via distributeur Pinceel. En van zodra dat wel gebeurde wist geen kat wie die Joris Vermassen was, of hoogstens zijn Humo-pseudoniem Fritz van den Heuvel. Vrijdag heeft hier op communicatief gebied geblunderd.

[retep]

schitterend businessmodel. dat boekhandels daar nog niet eerder op gekomen zijn. Voor een krantenpublicatie moet je ook grof geld neertellen, om een tv-spot te krijgen moet je ook flink dokken en opslagruimte in een magazijn kost ook handenvol geld, dus waarom niet voor een plaats in de boekhandel. Als jij het niet doet, doet vast iemand anders het wel.

 

Alleen voor auteurs die in eigen beheer uitgeven. 25 piek per half jaar en ze berekenen ook een klein bedrag per boek aan handelingskosten.

 

http://www.jeboekindewinkel.nl/index.php?a=list&c=hoe+werkt+het

[Gast Natte aap]

Dus bijv. de boer die nu al te weinig krijgt voor zijn groenten, moet straks ook maar de winkels nog eens bijbetalen om zijn waar te mogen verkopen. zuchtje

 

tja, dàt moet je nu eens niet tegen mij zeggen

[nobody]

sorry dat ik off topic ging. Lijkt wel een post van mausert.

 

einde off topic

of on topic

want eigenlijk weet ik hier niks over.

[Gast Natte aap]

Zelfs in stripwinkels was 'Het Zotte Geweld' met moeite te vinden, vele stripwinkeliers wisten niet van het bestaan en mijn stripwinkel had het zelfs pas 2-3 weken later dan de FNAC in stock, dit terwijl ik al weken op voorhand enthousiast was over de release ervan.  Wie is er hier de stripspecialist ? 

 

akkoord, daar heeft de verdeler wel wat steken laten vallen. Maar daar kan je de non-verkoop van het hele "genre" toch niet mee verklaren? Dat strips bijna niet meer verkopen is een feit. Daar zal de GN ook wel onder te lijden hebben, maar dat segment van de stripmarkt had wel enkele goed verkopende titels en verkoopt nu bijna niets meer volgens sommige bronnen (ik heb geen verkoopcijfers, dus ik weet het niet echt, ik ga ook maar af op wat ik lees en hoor).

[Gast Kontiki]

Dat bestaat hier ook op kleinere schaal, Retep. Dat heet verkoop in consignatie. Beginnende tekenaars of zij die het in eigen beheer doen, kunnen hun strips laten verkopen in stripwinkels voor een bepaald percentage op de verkoop. Hiervoor zijn ze ook overgeleverd aan de goodwill van de eigenaar.

[Gast Natte aap]

Dat is niet eens een opmerkelijk feit. Als je in supermarkten wil liggen, moet je per strekkende meter mee betalen.

 

da's waar, die was ik nog in de opsomming vergeten

[Gast Kontiki]

akkoord, daar heeft de verdeler wel wat steken laten vallen. Maar daar kan je de non-verkoop van het hele "genre" toch niet mee verklaren? Dat strips bijna niet meer verkopen is een feit. Daar zal de GN ook wel onder te lijden hebben, maar dat segment van de stripmarkt had wel enkele goed verkopende titels en verkoopt nu bijna niets meer volgens sommige bronnen (ik heb geen verkoopcijfers, dus ik weet het niet echt, ik ga ook maar af op wat ik lees en hoor).

Er kwamen te veel titels die het niet goed deden, ook niet in stripwinkels. Boekenwinkels hebben daarop het kind met het badwater buitengegooid waardoor de betere titels ook niet meer werden aangekocht om in de winkel te verkopen.

[shakeitupguy]

Hij noemt de stripwinkels ghetto's, hoe zou hij dan stripfestivals (zoals Haarlem waar hij was) noemen? :-p

[Gast Natte aap]

Ik ben, als stripfanaat, bij minstens 2 albums (die schitterende recensies kregen) niet tot aankoop overgegaan omdat die boek me 30 of 40 € kosten.  Ik kan me voorstellen dat dit niks met de middelmatigheid van de inhoud te maken heeft.

 

maar portugal van pedrosa kostte ook 40 euro (of meer?). Die heb je dan wel gekocht?

Maar de prijs is inderdaad ook wel een argument waar ik achter kan staan. Dat is in mijn persoonlijk geval ook zo. Vaak laat ik een boek wat liggen omdat het nogal prijzig is. Soms heb ik geluk en vind ik het tweedehands (en is er waarschijnlijk weer een gedesillusioneerde stripkoper minder) en soms heb ik pec en komt het nooit goedkoper. 

[Gast Kontiki]

Ik ben, als stripfanaat, bij minstens 2 albums (die schitterende recensies kregen) niet tot aankoop overgegaan omdat die boek me 30 of 40 € kosten.  Ik kan me voorstellen dat dit niks met de middelmatigheid van de inhoud te maken heeft.

Ik weet niet om welke titels het ging, maar die zullen algeheel dan wel niet goed hebben verkocht.

[Waldorf]

Laat ons eerlijk wezen, het gemiddelde stripfestival is een ghetto-bedoening.

 

Dat is ook zo met Volkswagen-Kever-festivals, Liggende-wipfestivals, eroticabeurzen, Imkersbijeenkomsten en plantenruilbeurzen.

[Gast Kontiki]

Dit was mijn oorspronkelijke tekst die ik moest halveren met weglating van voorbeelden en eigenlijk ook van nuances.

 

Dat Het Paard van Troje in het bijzonder en boekenwinkels in het algemeen steeds vaker graphic novels uit het aanbod weren is begrijpelijk. Joris Vermassen heeft gewoon pech dat hij een slachtoffer is van de blunders die vele strip- en literaire uitgeverijen de laatste jaren maakten en die ei zo na de ondergang van de graphic novel betekenen.

Als we graphic novels, beeldromans, literaire strips of hoe we het ook een naam willen geven als een stripgenre kunnen beschouwen, dan beleefde het begin jaren 2000 een eerste groeispurt. Maus, een biografisch verhaal van Art Spiegelman over zijn vader die het concentratiekamp Auschwitz overleefde, effende al eerder het pad van geïnteresseerde lezers naar boekenwinkels die er plaats voor vrij maakten. Het werk van een met een Pulitzer bekroonde auteur negeer je niet zomaar. Voor thematisch even sterk vertelde graphic novels als Persepolis van Marjane Satrapi en Een Deken van Sneeuw van Craig Thompson, over respectievelijk opgroeien in Iran en over eenvoudigweg de liefde, vond een voorheen niet in strips geïnteresseerd publiek net zo goed de weg naar de boekenwinkels die ineens plaats vrijmaakten voor meerdere graphic novels.

Verschillende uitgeverijen merkten het verkoopsucces op en zochten naar de nieuwe Maus, Persepolis of Een Deken van Sneeuw zodat er een permanent schap voor graphic novels kon komen. Zo’n afzetkanaal wil je  als uitgever niet verliezen. Dankzij een stevig uitgebouwd subsidiebeleid kwam er ook een platform voor Vlaamse tekenaars. Randall.C (Slaapkoppen), Brecht Evens (Ergens Waar Je Niet Wil Zijn), Marc Legendre (met onder meer het voor de Libris Literatuurprijs genomineerde Verder) en andere Judith Vanistendaels (De Maagd en de Neger) konden rekenen op de gulle financiële steun van het Vlaams Fonds voor de Letteren, de pers én het publiek. Uit Nederland kwamen romanverstrippingen zoals Dick Matena’s De Avonden overgewaaid, ook al met navolging. Ondertussen vermenigvuldigden vertalingen van buitenlandse auteurs bij uitgeverijen als Atlas en Oog & Blik | De Bezige Bij. Met wisselend succes tot uiteindelijk geen succes meer. Door een teveel van mindere titels, hetzij grafische ondingen hetzij autobiografische onbenulligheden of allebei, stootte het publiek zich niet langer aan dezelfde steen. Stripboeken van 20-25-30 euro, vaak in zwart-wit voor verhalen die thematisch gezien geen hoge noot aansloegen... als boekenwinkel en als stripspeciaalzaak zit je er maar mee.

Terwijl Atlas (van Christophe Blains Vallende Ziekte) het als uitgever van graphic novels voor bekeken hield, uitgeverij EPO snel inzag dat mangaverstrippingen van klassiekers uit de wereldliteratuur hier niet aansloegen en uitgeverij De Vliegende Hollander (van Alan Moores Watchmen, V voor Vendetta en From Hell) na vier jaar “de problematische algehele markt voor strips en graphic novels” aanhaalt om ermee te stoppen, sputterde de productie bij Oog & Blik | De Bezige Bij. Begin 2014 ontsloeg het Hansje Joustra die mee instond voor de selectie en het uitgeven van stripverhalen. Hij stampt nu een nieuwe stripuitgeverij uit de grond, Scratch Books. Bij Linkeroever  vloog niet veel later Ronald Grossey, verantwoordelijk voor het stripbeleid aldaar, aan de deur.

Ondertussen merken stripspeciaalzaken dat er nog maar voor één soort graphic novels een degelijke verkoop merkbaar is: voor albums waar persaandacht aan wordt besteed middels interviews, artikels of voorpublicaties. Voor Willy Linthouts Jaren van de Olifant bijvoorbeeld. De auteur van de stripreeks Urbanus had dan ook een bijzonder aangrijpend verhaal te vertellen over de zelfdoding van zijn zoon. Op eenzelfde goodwill kon Het Zotte Geweld rekenen, met ruime aandacht in De Standaard en De Morgen. Goed werk van uitgeverij Vrijdag om het album onder de aandacht te brengen. Maar alleen... waar was het album te koop? Aan geen enkele stripwinkelier was het album (tijdig) ter bestelling aangeboden. Geen kat wist wie Joris Vermassen was, of men herinnerde zich hoogstens zijn pseudoniem Fritz Van den Heuvel uit zijn Humo-periode. Een relatief late levering van zijn album in de stripwinkel, dik een week na de persaandacht, heeft hem wellicht een mooie startverkoop door de neus geboord. Communicatieblunder van de uitgeverij die nog niet zo lang bezig is met het uitgeven van strips?

En boekenwinkels? Na een reeks ontgoochelingen van onverkoopbare titels, een publiek dat er niet langer interesse voor heeft en het ontbreken van werkelijk straffe titels tegenover literaire bestsellers waar ze gewoon aan zijn, zou elke zelfstandige handelaar tot het terechte besluit komen om graphic novels uit de winkel te bannen. Helaas is een effectief werkelijk straffe titel als Het Zotte Geweld daar nu een slachtoffer van. In Gent is er keuze zat om het album in een stripspeciaalzaak te kopen. Een niet zozeer in strips geïnteresseerd publiek moet er alleen zijn weg naar vinden, een situatie waar het goedmenende Het Paard van Troje blijkbaar wel een oplossing voor biedt. In zowat elke andere Vlaamse stad blijft er in plaatselijke stripspeciaalzaken plaats voor graphic novels, al moet elke handelaar tegelijk erkennen dat het vet al veel langer van de soep is. Geen persaandacht = geen verkoop.

Het belangrijkste zou de kwaliteit van het album moeten zijn. Maar het vindt niet vanzelf de weg naar het publiek. Uitgeverijen hebben de ondergang van de graphic novel zelf in de hand gewerkt door een te wisselvallig niveau, slechte keuzes en een zwakke begeleiding van tekentafel naar drukkerij naar distributiekanaal naar winkeliers. En voorts moet er tegenwoordig moet veel meer inspanning geleverd worden om het enthousiasme te wekken bij ten eerste journalisten die ten tweede een geïnteresseerd publiek naar ten derde een winkel wensen te sturen. Het is een dubbel zo lang traject geworden.

En de tekenaars? Zij ploegden verder. Het genre is gelukkig nog niet definitief dood of verloren. In elk geval helpt een polemiekje om alvast Het Zotte Geweld een duwtje te geven. De kwaliteit van het album rechtvaardigt dit.

[Werner]

Waarom worden graphic novels verbannen naar het getto van de stripwinkels?

Een graphic novel zou ik in de eerste plaats in een stripwinkel gaan zoeken, niet in een reguliere boekhandel. Evenmin zal ik trachten om bij de stripboer de nieuwe Jeroen Meus te vinden.