Ga naar inhoud

Schade Aan Boeken, En Wat Er Aan Te Doen?


stilte

Recommended Posts

Geen idee of er al een topic was over dit soort vragen, maar ik wil best wel even beroep doen op jullie gedeelde kennis voor enkele probleempjes die ik ondervind. Andere vragen zijn natuurlijk ook welkom, in de hoop dat we elkaar kunnen helpen.

 

Ik heb last van twee problemen, met als lastigste die bruine kringen in al iets oudere boeken. Nu ja, zo oud zijn ze ook weer niet, 't doet zich gek genoeg vooral voor bij enkele boeken uit dezelfde periode, eerste helft jaren '90. 't Gaat om boeken die blijkbaar een tijd lang onvoldoende verlucht en iets te vochtig hebben gestaan, met een soort schimmelvorming tot gevolg (denk ik toch?). Ik vermoed dat ook de papierkwaliteit een factor is, maar daar is weinig aan te veranderen natuurlijk.

Mijn vraag is tweeledig: in eerste instantie de vraag of dit fenomeen automatisch stopte als de boeken naar een veel beter verluchte en minder vochtige ruimte verplaatst worden, dus een ruimte waar boeken zich goed thuis zouden moeten voelen. Of breiden die schimmeltjes zich sowieso nog uit eens ze in het boek zitten?

Zo ja, hoe kan je ze wel stoppen, tegengaan of wie weet zelfs verminderen of verwijderen? Dat laatste zal vermoedelijk een utopie zijn, toch voor de gewone leek?

Voor wie niet goed door had waarrover 't net gaat... 't lijkt eigenlijk een beetje op een "katrienewiel", maar dan op papier. In het begin zijn het nog van die kleine bruine vlekjes met een wat onregelmatige vorm (volgen de papiervezels).

 

Een tweede probleem waar ik al eens mee kamp, vooral bij Europese uitgaves (de Amerikaanse en Canadese hebben er gek genoeg minder last van, dus ik vermoed alweer vanwege de papierkwaliteit): het kromtrekken van de bladen als het wat te vochtig is buiten, en zich dus vaak voordoet terwijl ik met mijn nieuwe lading strips huiswaarts keer. Enige oplossing daar lijkt ze gewoon goed verpakken tot ze veilig thuis zijn, in een dubbel zakje. het gekke is dat sommige boeken zich nadien weer mooi rechten, maar andere niet en die vervelende golving blijven behouden. Is er hiervoor een sluitende oplossing om de boeken weer mooi in vorm te krijgen? Aan het weer buiten is helaas niets te doen.

 

Alle tips zijn welkom, en zoals gezegd, problemen die anderen ondervinden,... ook!

I was taught to dream this dream people call human life

 

I was thought to dream

Link naar reactie

Die golving in het papier bij nieuwe eurostrips kan optreden bij het druk proces, zo heb ik me laten vertellen. Om de een of andere reden hadden de Castermannetjes (de 48 paginaboekjes) daar veel last van. Reteps tip: leg een verzameling atlassen aan en leg de gegolfde strips een paar maanden tussen en vooral onder een 7tal Bosatlassen !

 

Voor de rest: preventie is best: strips in een droge ruimte opslaan bij voorkeur achter gesloten deurtjes (het zonlicht is funest voor die tere ruggetjes).

 

Waar ik meer last van heb is de povere lijmkwaliteit van veel boekjes, die jaren 70/80 boekjes die, ondanks secuur lezen, zomaar uit hun covertje willen springen zijn zeer storend.

Link naar reactie

Enkele hebben een tijd in van die hoesjes gezeten, maar waren er toch al een hele tijd uit. Dat zal zeker wel een deel van het probleem geweest zijn, maar ook hetgeen retep aanhaalt: boeken achter gesloten deuren bewaren. Dat doe ik zeker niet meer, want net de boeken die in een gesloten kast stonden hebben 't gekregen. Ik had ze er lang geleden net ingezet om ze tegen het zonlicht te beschermen, met als gevolg dat ze net daarom onvoldoende verlucht werden. De boeken in mijn open kasten hebben het niet (op enkele na misschien, in heel lichte vorm?), en hebben bovendien helemaal niet zo'n last gehad van de zon omdat de rolluiken eigenlijk meestal voor een groot deel naar omlaag zijn. Die combinatie werkt dus toch beter denk ik: geen direct zonlicht, maar wél in een open kast die goed kan verluchten?

 

Het probleem van de loskomende rugjes heb ik dan weer niet. Zijn het misschien enkel uitgevers die er voornamelijk aan gelinkt kunnen worden? Van de jaren '70 heb ik hier vooral Dupuis, en die hebben er toch nog geen last van.

I was taught to dream this dream people call human life

 

I was thought to dream

Link naar reactie

Enkele hebben een tijd in van die hoesjes gezeten, maar waren er toch al een hele tijd uit. Dat zal zeker wel een deel van het probleem geweest zijn, maar ook hetgeen retep aanhaalt: boeken achter gesloten deuren bewaren. Dat doe ik zeker niet meer, want net de boeken die in een gesloten kast stonden hebben 't gekregen. Ik had ze er lang geleden net ingezet om ze tegen het zonlicht te beschermen, met als gevolg dat ze net daarom onvoldoende verlucht werden. De boeken in mijn open kasten hebben het niet (op enkele na misschien, in heel lichte vorm?), en hebben bovendien helemaal niet zo'n last gehad van de zon omdat de rolluiken eigenlijk meestal voor een groot deel naar omlaag zijn. Die combinatie werkt dus toch beter denk ik: geen direct zonlicht, maar wél in een open kast die goed kan verluchten?

 

Het probleem van de loskomende rugjes heb ik dan weer niet. Zijn het misschien enkel uitgevers die er voornamelijk aan gelinkt kunnen worden? Van de jaren '70 heb ik hier vooral Dupuis, en die hebben er toch nog geen last van.

 

Oberon, Panda en Mondria. Vooral de Panda Cortos zijn een kras in mijn ziel.........

Link naar reactie

Nu staan ze in elk geval veilig, of toch al de belangrijkste. Vraag blijft dan wel of de schade nog zou kunnen uitbreiden of niet, en of er iets aan te doen valt nadat ze is opgetreden.

 

@ retep: dat verklaart veel, denk niet iets in huis te hebben van deze uitgevers.

I was taught to dream this dream people call human life

 

I was thought to dream

Link naar reactie

Arboris had er helaas ook last van in de jaren 80. Gewoon wat drupjes houtlijm aan de binnenzijde van de rug en het boekblok er weer in plaatsen. Plat bewaren met een paar strips er op als gewicht en binnen een halve dag zit dat boekblok weer stevig in de kaft.

 

Zowel te vochtig als te droog (woonde een paar jaar in een appartement met een verwarmingsbuis er in) is niet goed voor de meeste albums. Een hygrometer is volgens mij relatief goedkoop om vast te kunnen hoe vochtig een ruimte is.

Link naar reactie

Arboris was ik idd vergeten ivm met het ruggetjesprobleem.

 

Koen, een nieuwbouwhuis bevat zeker de eerste zes maanden nadat de ruwbouw is afgerond (en de ramen en deuren erin zitten) heel veel vocht Je kunt het beste de verwarming op 19 graden zetten en de ramen op een kiertje houden. Ik heb 6 maanden gewacht voordat ik in ons nieuwe huis de verzamelingen (strips, kunst, boeken) heb geplaatst. Je kan ook een industriele luchtdroger huren maar dat vond ik wat lastig.

Link naar reactie

Arboris was ik idd vergeten ivm met het ruggetjesprobleem.

 

Koen, een nieuwbouwhuis bevat zeker de eerste zes maanden nadat de ruwbouw is afgerond (en de ramen en deuren erin zitten) heel veel vocht Je kunt het beste de verwarming op 19 graden zetten en de ramen op een kiertje houden. Ik heb 6 maanden gewacht voordat ik in ons nieuwe huis de verzamelingen (strips, kunst, boeken) heb geplaatst. Je kan ook een industriele luchtdroger huren maar dat vond ik wat lastig.

 

doe arborissen zijn inderdaad om de muren van op te lopen. Loskomende pagina's in mijn kronieken van de zwarte maan is één van de voorkomende problemen.

Link naar reactie

Toevallig heb ik gisteren nog een hele zoektocht ondernomen naar boekherstellingsinfo. Niet gemakkelijk te vinden. Wat ik me ga aankopen, is 'un-do', een sticker/prijskaartje/plastic remover.

 

 

NOTE: Shipping is restricted to the United States Only. We apologize for any inconvenience.

 

 

:lol:

Je ne suis pas de ceux qui disent : " Ce n'est rien, 
 C'est une femme qui se noie. "

Link naar reactie
  • 4 weeks later...

Ondertussen heb ik mijn probleem even voorgeschoteld aan een kenner (professioneel bezig met restauratie,…), en die wist me te melden dat het inderdaad om “foxing” gaat, en Stuvio het dus bij het rechte eind had (waarvoor dank!). De oorzaak is een samengaan van meerdere factoren, waarbij zeker ook de papierkwaliteit een belangrijke rol speelt naast de bewaaromstandigheden op zich. Dat verwonderde me niet aangezien er een erg groot verschil was tussen enkele boeken met verschillende papierkwaliteit, hoewel deze toch steeds op eenzelfde plek en manier bewaard zijn gebleven. Daarnaast speelt vooral ook de temperatuur een belangrijke rol, en de directe omgeving.

 

Het best is papier te bewaren in een zo donker mogelijke omgeving bij een constante maar liefst ook zo laag mogelijke temperatuur. Vochtigheid is uiteraard ook te vermijden. Maar niet onbelangrijk is ook de omgeving: ideaal is bewaring in metalen kasten en zuurvrij papier/karton. Houten kasten, gewoon papier,… het kan allemaal bijdragen tot een slechte mix die aanleiding kan geven tot foxing. Het best is dus, als je niet aan alle voorwaarden kan voldoen en echte zekerheid wenst, af en toe toch even een blik te werpen op je boekjes,… Er is immers geen duidelijke richtlijn te geven aangezien zoveel factoren een rol kunnen spelen.

 

Ik geef het maar even mee, zo hebben de mederepers er hier misschien ook nog wat aan?

I was taught to dream this dream people call human life

 

I was thought to dream

Link naar reactie

Inktvraat :dat:

 

post-16-0-76184600-1359542646_thumb.jpg

 

Kijk dat is erg. Maar we hebben het hier gewoon over stripboeken.

 

Nieuw gekochte strips, jaren geleden, verkleuren wat. Maar zoek ik dan een deeltje om de reeks aan te vullen, koop ik gewoon een mooie tweedehands. Staat zelfs beter naast die anderen.

 

Hou ze gewoon droog, knak ze niet enz. dat is voldoende zorg. En zeg nou niet dan zijn ze later (voor wie?) minder waard; dat gebeurt toch wel.

Denk maar aan de oude Tom Poes boekjes. De meesten zijn al niets meer waard.

Link naar reactie

Dat klopt voor heel wat boeken, maar sommige albums zijn me gewoon "emotioneel" net iets meer waard dan andere. Hun financiële waarde maakt mij niets uit, want ik zal ze toch nooit verkopen. 't Is gewoon echt niet leuk te merken dat enkele van je meest geliefde strips plots van die vlekken vertonen, :(

Maar ik denk zeker niet dat we ins te veel zorgen moeten maken hoor... tenslotte, ik ben de eerste die het hier meld, dus zo veel voorkomend is het zeker niet. Je ziet het natuurlijk wel al eens in oudere boeken op een rommel- of stripmarkt. En ik had de fout gemaakt de boeken in een niet verluchte kast te bewaren, in plastic hoesjes... zo verhinder je natuurlijk elke vorm van natuurlijke verluchting, en dat heeft zeker een rol gespeeld.

Soit, ik geef maar mee wat me werd geadviseerd, 't is een ieder voor zich er gehoor aan te geven of niet, ;)

I was taught to dream this dream people call human life

 

I was thought to dream

Link naar reactie

Plastic hoesjes zijn de pest voor het behoud van boeken?!? :e010:

Dan moet er dus al wel vocht bij in gezeten hebben?

 

Ik vermoed dat er wel een beetje "vocht" in de boeken moet hebben gezeten, of ze toch niet helemaal droog in het hoesje zijn gegaan. En 't waren ook geen echte "striphoesjes", maar in alle eerlijkheid, ik raad het toch echt niet meer aan, hoesjes. Ik ben er nu wel van overtuigd dat boeken moeten kunnen verluchten. Hier zijn alle hoesjes de deur uit, zijn de meeste boeken verhuisd en staat er zeker ook geen enkele meer in een gesloten kast.

I was taught to dream this dream people call human life

 

I was thought to dream

Link naar reactie
  • 5 years later...
Op ‎9‎/‎09‎/‎2018 om 22:42, esteban² zei:

Zijn er mogelijkheden om inkt van een doorsnee balpen te verwijderen?  Op wit papier kan je al eens testen, maar wat op een (soft)cover?  Ik heb tal van albums die van generatie op generatie gegaan zijn, sommige schreven er met volle overgave naam en adres in.

Alcohol. Geen single malt natuurlijk - bij een beetje drogist kan je voor weinig geld een klein flesje schoonmaakalcohol (95%) kopen, wattenstaafje doordrenkt met alcohol over de betreffende pagina kan soms helpen (niet als het er al verschrikkelijk lang op zit). Ook opletten met de volgende/vorige pagina - leg er een stuk plastic of vershoudfolie of zo tussen anders neemt de alcohol beslist de inkt van de volgende pagina ook mee.

"Real stupidity beats artificial intelligence every time."

-- (Terry Pratchett, Hogfather)

Link naar reactie
Op ‎29‎/‎12‎/‎2012 om 12:34, The Alderwood zei:

Ik maakte die golving onlangs mee toen ik een boekje op de verwarming van de wc zette. 5 minuten en het geval stond zo krom als m'n rug. Gelukkig trok het weer recht na wat uitgeoefende druk van de chinezen (mijn dikste, en zwaarste boek).

 

Zonet nog 'n boek terug naar de bib gedaan alwaar ik cola over morste. Dat is naar de haaien. Ik moest het euvel betalen (16 euro), maar kreeg het boek mee (zeiden ze, natuurlijk kreeg ik niets mee, zo zijn ze wel, die bibs).

 

Toevallig heb ik gisteren nog een hele zoektocht ondernomen naar boekherstellingsinfo. Niet gemakkelijk te vinden. Wat ik me ga aankopen, is 'un-do', een sticker/prijskaartje/plastic remover.

Ik had last van stickers bij de plaatselijk boekhandel die er slecht afgingen.

Heb e.e.a. bekeken en een poging gedaan met nagellak remover.

Met een gezichtswatje er overheen(voordeel als er dames in de familie zijn) en daarna waren de plakresten perfect weg.

Link naar reactie
3 hours ago, Olav said:

Is er een kans dat een boek met foxing andere boeken besmet indien er voldoende verlucht wordt en de temperatuur O.K. is? Met ander woorden: indien ik zo'n boek met foxing in huis haal, moet ik die dan afsluiten van mijn andere boeken door bijvoorbeeld in een plastiekje te zetten?

In het Nederlands is dat weer of spocht.

 

Weer of spocht is een blijvende materiaalaantasting van textiel en hout.

Weervlekken in kleding of lappen stof zoals scheepszeil worden veroorzaakt doordat deze langere tijd vochtig geweest zijn. Weer is zichtbaar als donkere vlekken (stipjes) die niet uitwasbaar zijn. Dit wordt ook wel spoch genoemd.

De aantasting van bijvoorbeeld wasgoed wordt veroorzaakt door schimmels die goed gedijen in een vochtige omgeving. Verwering van hout heeft eenzelfde oorzaak. Weer kan voorkomen worden door vochtig textiel te drogen te hangen en hout tegen vocht te beschermen. Aangetast hout wordt wel behandeld met ontweringswater.

Verspochten textiel kan niet-geïnfecteerd textiel besmetten. Indien onbehandeld gebleven leidt het tot blijvende beschadiging en gaten in het materiaal.

Link naar reactie
3 uren geleden, JPAR zei:

Wat is foxing?

It looked like the sort of book described in library catalogues as "slightly foxed", although it would be more honest to admit that it looked as though it had beed badgered, wolved and possibly beared as well.

--  (Terry Pratchett, The Light Fantastic)

"Real stupidity beats artificial intelligence every time."

-- (Terry Pratchett, Hogfather)

Link naar reactie
15 uren geleden, Peter Motte zei:

In het Nederlands is dat weer of spocht.

 

Weer of spocht is een blijvende materiaalaantasting van textiel en hout.

Weervlekken in kleding of lappen stof zoals scheepszeil worden veroorzaakt doordat deze langere tijd vochtig geweest zijn. Weer is zichtbaar als donkere vlekken (stipjes) die niet uitwasbaar zijn. Dit wordt ook wel spoch genoemd.

De aantasting van bijvoorbeeld wasgoed wordt veroorzaakt door schimmels die goed gedijen in een vochtige omgeving. Verwering van hout heeft eenzelfde oorzaak. Weer kan voorkomen worden door vochtig textiel te drogen te hangen en hout tegen vocht te beschermen. Aangetast hout wordt wel behandeld met ontweringswater.

Verspochten textiel kan niet-geïnfecteerd textiel besmetten. Indien onbehandeld gebleven leidt het tot blijvende beschadiging en gaten in het materiaal.

En wat is dan het antwoord op mijn vraag?

Ik zal het anders stellen: Als de kamerlucht bij mijn bibliotheekkast niet vochtig is en op normale kamertemperatuur, gaat een aangekocht boek met spocht dat ik plaats in die bibliotheek ook andere boeken besmetten?

 

 

Link naar reactie

Join the conversation

You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.

Gast
Reageer op dit topic

×   Je hebt inhoud geplakt welke opmaak bevat.   Herstel opmaak

  Only 75 emoji are allowed.

×   Je link werd automatisch ingevoegd.   Tonen als normale link

×   Your previous content has been restored.   Clear editor

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

Laden...








×
×
  • Nieuwe aanmaken...