De Klassieke Leesclub: Het Geheim Van De Zwaardvis

[Peter Motte]

Omdat er toch geen schot in zit, bemoei ik me er mee (ik ben nog erger in bemoeien dan in off topic gaan )

 

In februari leggen we "Het geheim van de zwaardvis" uit de reeks Blake & Mortimer op de rooster.

Verdiende klassiekerstatus of niet?

 

Er zijn twee albumversies: een tweedelige en een driedelige.

Beide versies mogen worden gebruikt, maar gelieve wel te vermelden welke je hebt gebruikt.

[velden8]

Dit is net zo'n klassieker als 20.000 mijlen onder zee.

Blijft geweldig om te lezen. In mijn geval heb ik de gouden klassiekers albums thuis in de kast staan.

[Waldorf]

Bon, ik zal die drie albums nog eens van onder het stof halen. (Dat zei ik vorige maand ook van Nero, maar meer dan het stof er af blazen deed ik niet)

[nobody]

Ik heb die nog in twee delen gehad. Maar heb ze niet meer, dus ik kan ze ook niet meer van onder het stof halen. Ook deze keer doe ik niet mee

[Zwendel]

Ik heb ze nog in herdruk liggen. Ze staan ook op mijn langetermijnlijstje ('te kopen') van de Lombardcollectie.

[Yan]

Het is niet mijn favoriete verhaal, maar dat is naast de kwestie. Jacobs was geen veelschrijver, zijn volledig oeuvre is klassiek. Ik heb zowel de tweedelige als de driedelige versie gelezen (ik geef de voorkeur aan de tweedelige).

[Aaltomuoto]

Het is niet mijn favoriete verhaal, maar dat is naast de kwestie. Jacobs was geen veelschrijver, zijn volledig oeuvre is klassiek. Ik heb zowel de tweedelige als de driedelige versie gelezen (ik geef de voorkeur aan de tweedelige).

 

Wat is het verschil? Mist er iets in een van de twee versies?

[nobody]

Nee. Dat is oorspronkelijk in twee delen uitgekomen, maar daarna hebben ze er drie van gemaakt. 

[Peter Motte]

Klopt niet.

In de driedelige versie staan inderdaad platen die in de tweedelige niet staan. Dat zijn platen met één tekening, die oorspronkelijk gebruikt werden als voorpagina.

In minstens één geval heeft de toevoeging van zo'n plaat het verhaal duidelijker gemaakt, namelijk waar Olrik een spion neerschiet in het begin van het eerste deel.

De twee delen telden per deel meer p's dan de driedelige versie.

Mijn voorkeur gaat uit naar de driedelige versie, maar het is de tweedelige waarmee ik ben opgegroeid. Het verhaal is in de driedelige versie echter beter te volgen.

[nobody]

Ah, ik was helemaal vergeten dat die Kuifje voorplaten niet in de twee HC's stonden. Ik heb indertijd beide versies gehad. Vroeg me al af waarom ik die 3 SC's ook gekocht had. 

Hoe ouder je wordt, hoe slechter dat geheugen

 

Ik weet wel nog dat er een heel plak van die platen waren. 

 

Maar dat het oorspronkelijk in twee delen is uitgekomen, klopt wel.

[Rik]

De zwaardvis is zowel in 1,als 2 als in 3 delen uitgegeven. Niet zo verwonderlijk want het is oorspronkelijk 1 verhaal. Het verschil tussen de Nederlandse uitgaven na 1985 en voor 1985 bestaat niet alleen uit extra toegevoegde coverafbeeldingen van het weekblad Kuifje. De latere uitgaven zijn opnieuw, en beduidend beter, vertaald vanuit het Frans.

 

Het meest opvallende aan dit verhaal is dat de redders van de Westerse beschaving, Blake en Mortimer, hiervoor weinig credits ontvangen in hun latere avonturen...

[nobody]

Ja, maar niet oorsponkelijk. In één deel is pas later. Als luxe HC.

In het Frans zijn er meer integrales, allemaal recenter, maar in het Nederlands weet ik alleen van die Luxe HC. 

[Yan]

Ik heb het niet gecontroleerd, maar het perfectionisme van Jacobs kennende zal hij rekening gehouden hebben met de opsplitsing in twee albums. In die periode werd er geschreven naar een vast aantal katernen.

 

Ik schreef zelf ooit een verhaal over twee albums gespreid en dan hou je rekening met die opsplitsing.

 

Volgens mij is de tweedelige versie zoals Jacobs het plande. De driedelige is van de boekhouding . 

[Zwendel]

De Lombard is de tweedelige; dus de enige en echte!

[Peter Motte]

De driedelige bevat de platen die in het weekblad verschenen. Dat is dus de originele versie. De tweedelige is knip- en plakwerk geweest om het in het standaardformaat van Le Lombard te publiceren.

Ook in de Kuifje-verhalen werd vaak geknipt. Van de twee Maan-albums bestaan minstens drie versies.

Jacobs was inderdaad perfectionistisch, maar ik weet niet of hij rekening kon houden met hoe het uiteindelijk werd uitgegeven. Zijn perfectionisme school in zijn documentatie, maar of het ook school in vooraf rekening houden met twee albums of met drie albums....

Volgens mij is de tweedelige van de boekhouding, en niet de driedelige, zoals de Wiske Blauwe Reeks in de Rode Reeks: Rode Reeks = boekhouding.

Er zijn nu meer mogelijkheden met strips dan toen de tweedelige Zwaardvis verscheen. En er is tegenwoordig ook meer diversificatie. Wat nu (nou ja, twintig jaar geleden of zo, toen de driedelige verscheen) kan, kon nog niet toen de tweedelige verscheen.

[retep]

Ja jongens, wat is het nou, twee of drie delen........

[ed hengeveld]

Volgens mij werd er bij voorpublicatie van de Zwaardvis in het weekblad vooraf nog geen rekening gehouden met publicatie in album, omdat de Lombard Collectie toen nog niet bestond. Als ik het goed heb was de Zwaardvis het eerste deel dat werd uitgegeven.

Het verhaal werd na 63 platen onderbroken, waarna het tweede deel begon. Het werd dus oorspronkelijk in twee delen gepubliceerd en dat is volgens mij dan ook de oer-versie. Zij het dat de eerste 20 platen voor het album werden hertekend, omdat die in het weekblad door Jacques van Melkebeke zouden zijn getekend.

De versie in drie delen is volgens mij een latere kunstgreep om het aantal platen per album meer af te stemmen op wat toen gebruikelijk was. Die delen eindigen ook op rare momenten, midden in het verhaal. Zeker niet zoals Jacobs het bedoeld zou hebben.

[TDPB]

Er zijn nu meer mogelijkheden met strips dan toen de tweedelige Zwaardvis verscheen. En er is tegenwoordig ook meer diversificatie. Wat nu (nou ja, twintig jaar geleden of zo, toen de driedelige verscheen) kan, kon nog niet toen de tweedelige verscheen.

Onzin. Toen De Zwaardvis voor het eerst verscheen bestond er nog amper een traditie in het uitgeven van stripalbums. Het was het eerste album van Lombard. Een uitgever kon doen wat hij wou. De driedelige versie is er duidelijk vanuit commercieel oogpunt gekomen. In plaats van twee albums kunnen ze nu drie albums verkopen met hetzelfde materiaal.

 

dit heeft wikipedia erover te zeggen: Het aanvankelijk uit 2 delen bestaande verhaal "Het Geheim van de Zwaardvis" werd tussen 1984 en 1986 in 3 delen heruitgegeven. Alle 21 voorkanten die Jacobs voor Kuifje tekende zijn op de toepasselijke plaatsen toegevoegd.

en in het frans: Publication dans le journal de Tintin, à raison d'une planche par numéro; à partir du 26 septembre 1946 en édition belge et du

28 octobre 1948

en édition française. L'histoire a ensuite été publiée en deux tomes en 1950, puis scindée en trois tomes en 1984 pour des raisons commerciales, incluant la reprise des couvertures du journal.

Il a été composé de deux — en version originale — puis de trois tomes en fonction du découpage de l'histoire : La poursuite, L'évasion de Mortimer et SX1 contre-attaque, le second étant fondu dans les deux volumes originels. Lors de la création des éditions Blake et Mortimer, l'album a été réédité en trois tomes de 1984 à 1986. Ce découpage, qui n'a pas ravi Jacobs¹, est expliqué par des raisons de rentabilité : en incluant les grandes illustrations qui ont été utilisées pour certaines pages de couverture du journal, il a été possible d'en faire trois albums de 56 pages.

 

De voorplaten die toegevoegd werden maken dus eigenlijk geen deel uit van de strip op zich. Dat zijn allemaal tekeningen die toevallig gemaakt werden omdat er die week een cover voor het weekblad voorzien moest worden.

[Yan]

Helemaal mee eens, Ed.

Jacobs is (very) old school, cliffhangers per pagina, maar voor het beëindigen van een eerste deel zal hij daar zeker naartoe hebben gewerkt. Hij wist vooraf exact hoelang het verhaal moest zijn én dat het tee zou gesplitst worden. Hij wist perfect wat ie deed.

 

Hij deed dat nog eens over bij 'de piramide'.

 

Niet mee eens Tom, Lombard lanceerde de collectie Lombard in 1950, om de verhalen uit Kuifje te 'verzilveren', een album telde 64 pagina's. Deel 1 van de zwaardvis was het eerste album in die collectie. Casterman had toen al een redelijke leesportefeuille.

Pas later ging men opsplitsen in stripreeksen.

[Peter Motte]

Ja jongens, wat is het nou, twee of drie delen........

 

Eerste albumuitgaven: twee

Latere albumuitgaven: drie

Voor De Klassieker kies je wat je wilt.

Mijn voorkeur is voor de drie delen, maar sommigen hebben liever de twee.

[Peter Motte]

De versie in drie delen is volgens mij een latere kunstgreep om het aantal platen per album meer af te stemmen op wat toen gebruikelijk was. Die delen eindigen ook op rare momenten, midden in het verhaal. Zeker niet zoals Jacobs het bedoeld zou hebben.

 

Dat is waar: het einde van het eerste deel van de tweedelige versie lijkt natuurlijker dan die van de driedelige versie.

[Peter Motte]

De voorplaten die toegevoegd werden maken dus eigenlijk geen deel uit van de strip op zich. Dat zijn allemaal tekeningen die toevallig gemaakt werden omdat er die week een cover voor het weekblad voorzien moest worden.

 

Ik ben het daar nochtans niet mee eens. Toen ik voor de eerste keer de driedelige versie las, vond ik een deel van het verhaal duidelijker dan in de tweedelige versie. Ik denk dat er bij het omvormen van het verhaal naar twee delen toch wel enkele problemen waren.

[Peter Motte]

Iemand heeft "Nee" gestemd.

Waarom?

[TDPB]

Niet mee eens Tom, Lombard lanceerde de collectie Lombard in 1950, om de verhalen uit Kuifje te 'verzilveren', een album telde 64 pagina's. Deel 1 van de zwaardvis was het eerste album in die collectie. Casterman had toen al een redelijke leesportefeuille.

Pas later ging men opsplitsen in stripreeksen.

 

Ja, Lombard volgde Casterman qua vorm, maar dat hoefde helemaal niet want dat was op dat moment nog geen standaard (en wellicht deden ze dat enkel omdat Jacobs verhaal nu eenmaal zoveel pagina's had, iets wat hij wellicht had overgenomen van Hergé). Sowieso was er in de jaren 50 nog geen standaardlengte voor strips (in België). Alles kon, van 32 pagina's tot honderdenzoveel, zolang het maar een veelvoud van 8 was. In die tijd had je hier in Vlaanderen reeksen zoals Nero waarbij ieder album een andere lengte had.

[Peter Motte]

Als ik het tot nu toe heb begrepen, dan kon Jacobs bij het schrijven van zijn verhaal geen rekening houden met de latere publicatie in twee delen.

Oorspronkelijk werd het gemaakt voor de weekbladuitgave, en dat is volgens mij het enige waar hij rekening mee KON houden. En de volledige driedelige versie maakt dat volgens mij ook duidelijk.

Voor de tweedelige versie werd er blijkbaar hertekend, en op dat moment kon hij dus wel rekening houden met een publicatie in twee delen. Maar volgens mij ging dat niet overal even gemakkelijk.

De extra platen in de driedelige versie zijn eigenlijk op twee manieren in de boeken gestopt: ofwel als onderdeel van het verhaal, ofwel samengevoegd om het verhaal samen te vatten.

Hebben ze die als onderdeel van het verhaal ingelast omdat Jacobs die voorpagina's vroeger zo had bedoeld?

En hoe komt het dat de platen aan het begin van deel drie die gebruikt worden als samenvatting van de voorafgaande delen zo goed functioneren als samenvatting?

[Yan]

Tom, er was wel degelijk een standaard: oorspronkelijk 64, later terug gebracht naar 48. Dat was voor gebonden albums. Voor geniete albums kon men makkelijker afwijken van de katern (wat men liever niet deed - wegens de kostprijs), men bleef meestal bij 48 of 32.

 

Velen van de oorspronkelijke Lombard-stal passeerden ergens bij studio Hergé, waar ze gewoon waren naar albums van 64 te werken.

 

Sleen was in zijn Het Volkperiode een uitzondering (zijn krantenstrip werkte met een matig uitgewerkt scenario). Vanaf de Standaard moest hij zich ook houden aan een vaste lengte.

 

Vandersteen moest voor Lombard ook aanpassen naar langere verhalen. Bij de standaard kwam hij op een ietwat vreemde verhaallengte (55 getekende pagina's) uit bij de gelijmde albums.

 

Maar dit alles wijkt veraf van de oorspronkelijke vraag: klassieker ?

[Peter Motte]

Maar ' blijft interessant.

[TDPB]

Als ik het tot nu toe heb begrepen, dan kon Jacobs bij het schrijven van zijn verhaal geen rekening houden met de latere publicatie in twee delen.

Oorspronkelijk werd het gemaakt voor de weekbladuitgave, en dat is volgens mij het enige waar hij rekening mee KON houden.

Analoog met zijn werk voor Studio Hergé heeft hij zich misschien bewust aan een lengte van 62 pagina's gehouden hebben met de gedachte dat er misschien ooit een albumpublicatie van zou komen.

De kenners gaan wel weten of er al dan niet een pauze zat in voorpublicatie tussen deel 1 en 2.

[Zwendel]

Volgens wat ik gelezen heb waren de auteurs en zeker die van de Lombard Collectie zeer gesteld op de publicatie in albumvorm en waren daar nogal trots op.

Macherot is zelfs van Lombard naar Dupuis overgestapt omwille een conflict hierover (geen gekartonneerde uitgave?). Ik vermoed dus dat ze er wel naartoe werkten.

[Peter Motte]

Auteurs waren gesteld op albumpublicatie omdat het een beter inkomen opleverde.

Een van de redenen dat Eddy Paape niet tevreden was bij Bupuis, was dat er geen albums van Flip Flink kwamen. Dupuis zag niet veel in Flip Flink, en publiceerde de reeks alleen maar toem omdat Charlier het zou graag wou (of wwas het Hubinon? Soit: de scenarist van Buck Danny).

[Rik]

Analoog met zijn werk voor Studio Hergé heeft hij zich misschien bewust aan een lengte van 62 pagina's gehouden hebben met de gedachte dat er misschien ooit een albumpublicatie van zou komen.

De kenners gaan wel weten of er al dan niet een pauze zat in voorpublicatie tussen deel 1 en 2.

 

Daar is ie dan bij afgeweken bij deel 2 want dat telt 82 platen

De zwaardvis is gestart in 1946. De Lombardcollectie was toen nog niet in beeld. Raymond Le Blanc heeft pas in 1949 besloten om een boekenfonds op te richten ( Lombardcollectie) De publicaties van de zwaardvis waren toen net gestopt.

Volgens mij, ik weet het niet zeker, is er gedurende de publicatie van 3 jaar geen onderbreking geweest in het verhaal..

 

Jacobs heeft het zwaardvisverhaal wel deels hertekend om het passend te maken voor albumpublicaties.

[TDPB]

Daar is ie dan bij afgeweken bij deel 2 want dat telt 82 platen

Zie je wel dat er nog geen standaardformaat was!

 

Ik vraag me nu wel af of de tekenaars van het tijdschrift geen paginalengte opgelegd kregen.

[Rik]

Zie je wel dat er nog geen standaardformaat was!

 

Ik vraag me nu wel af of de tekenaars van het tijdschrift geen paginalengte opgelegd kregen.

 

Dat kregen ze pas opgelegd nadat de Lombardcollectie een groot succes werd..

[ed hengeveld]

Volgens mij, ik weet het niet zeker, is er gedurende de publicatie van 3 jaar geen onderbreking geweest in het verhaal..

Uit de Kuifje Index:

BLAKE EN MORTIMER

 

1946- 01 t/m 1947-49 Het geheim van de(n) Zwaardvis(ch) - 1e deel, platen 1-63 (Album Lombard 1950)

voorplaten:

1946-02/06/10

1947-04/12/15/20/24/32/33/36/40/44/47

1948-02 t/m 1949-36 Het geheim van de Zwaardvis - 2e deel, platen 1-82 (Album Lombard 1950)

Niet in 1949-03/04/05/08/09/18/25

voorplaten:

1948-02/06/12/16/32/44

1949-07/34

1950-01

[Yan]

Daar is ie dan bij afgeweken bij deel 2 want dat telt 82 platen

De zwaardvis is gestart in 1946. De Lombardcollectie was toen nog niet in beeld. Raymond Le Blanc heeft pas in 1949 besloten om een boekenfonds op te richten ( Lombardcollectie) De publicaties van de zwaardvis waren toen net gestopt.

Volgens mij, ik weet het niet zeker, is er gedurende de publicatie van 3 jaar geen onderbreking geweest in het verhaal..

 

Jacobs heeft het zwaardvisverhaal wel deels hertekend om het passend te maken voor albumpublicaties.

 

Klopt Rik, voor deel twee heeft hij 82 getekende platen, maar bij deel 1 hield hij zich netjes aan de opgelegde 62, mooi het eerste deel afrondend. Hij had zich klaarblijkelijk in nesten gewerkt voor het vervolg.

Hetzelfde overkwam me ook bijna, ik heb gewoon een hoofdstuk geschrapt uit het scenario om op de katern uit te komen.

[Rik]

 

Uit de Kuifje Index:

BLAKE EN MORTIMER

 

1946- 01 t/m 1947-49 Het geheim van de(n) Zwaardvis(ch) - 1e deel, platen 1-63 (Album Lombard 1950)

voorplaten:

1946-02/06/10

1947-04/12/15/20/24/32/33/36/40/44/47

1948-02 t/m 1949-36 Het geheim van de Zwaardvis - 2e deel, platen 1-82 (Album Lombard 1950)

Niet in 1949-03/04/05/08/09/18/25

voorplaten:

1948-02/06/12/16/32/44

1949-07/34

1950-01

 

 

Dan heeft er een onderbreking van 4 weken gezeten tussen deel 1 en deel 2. Bedankt Ed, dit wist ik nog niet..

[Peter Motte]

62 en 82 platen, dan was het niet helemaal onlogisch om wat ontbrekende platen toe te voegen om tot drie delen te komen.

[Zwendel]

Lap, mijn deel 2 van de Zwaardvis ligt niet waar het zou moeten liggen. Hoe ga ik dat ooit terugvinden...

[eriktex]

Oei, deel 2 van de Lombard Collectie in mint conditie...kwijt???    

[Zwendel]

Neen, die staat wel op mijn lijstje, maar ik zal al content zijn als ik hem in 'deftige' staat vind.