Recensie – De Zonen Van El Topo Nr. 1: Kaïn

[Peter Moerenhout]

Geflipt

 

De Chileense cineast, stripscenarist en allround mysticus Alejandro Jodorowsky lijkt van geen ophouden te weten. De man heeft reeds de gezegende leeftijd van 87 bereikt en baart nog aan de lopende band nieuwe verhalen. Het drieluik ‘De Zonen van El Topo’ is het vervolg op de film ‘El Topo’ uit 1970 en is al even gestoord als de rest van zijn oeuvre.

 

Jodorowsky begint het boek met zichzelf op de borst te kloppen in een kort inleidend stukje waarin hij zichzelf duidt als iemand die buiten de lijntjes kleurt. Omdat de man een resem kwalitatieve dingen gemaakt heeft zien we zijn licht arrogante toontje door de vingers. ‘De Zonen van El Topo’ had eigenlijk een film moeten worden, maar het budget is nooit rond geraakt. Jodorowsky licht toe dat hij het verhaal zo geschreven heeft dat het leest als de film die het had moeten zijn. Door in een rooster te werken met slechts drie banden slaagt hij wonderwel in zijn opzet. Dit boek is in sé een religieuze western en die lay-out zorgt er ook voor dat de weidse taferelen van tekenaar Ladrönn perfect tot hun recht komen.

 

Het verhaal is geënt op dat van Kaïn en Abel maar wel met een twist. Het is moeilijk om kort samen te vatten omdat Jodorowsky elke ochtend begint met een kopje Ayahuasca en meer belang hecht aan symboliek dan aan plot. Het verhaal kent een wat verwarrende start, al zal dat waarschijnlijk meer meevallen als je alvorens je dit boek leest ‘El Topo’ eens (her)bekijkt.

 

Cowboy Kaïn zweert aan het begin van het verhaal om zijn broer Abel te doden omdat hij zijn vader niet kan doden. Die is immers een heilige en al dood, maar hij leeft ook nog. Soit, El Topo vervloekt Kaïn en merkt zijn voorhoofd met een teken dat ervoor zorgt dat de rest van de wereldbevolking hem negeert. Kaïn raakt nog verbitterder wegens gebrek aan menselijk contact en wordt een rondzwervende woesteling. Abel aan de andere kant is een brave borst en trekt met zijn moeder van dorp tot dorp om poppenkast te spelen voor kleine kinderen. Wanneer zij sterft vraagt ze Abel om haar te begraven naast El Topo. Omdat de reis naar diens graf lang en hard is roept Abel de hulp in van zijn broer.

 

Jodorowsky strooit al zijn dada’s lustig in het rond: veel seks, de verloedering van de kerk, verminking, reïncarnatie, geweld en gestoorde gezinsrelaties. Omdat de personages vrij zwart-wit zijn en constant geflipte, ongegronde beslissingen nemen of impulsief actie ondernemen komt dat alles vrij gratuit over. Maar het gaat Jodorowsky duidelijk niet om karakterontwikkeling. Hij wil het over hogere thema’s hebben en daarom is vrijwel elk persoon in dit verhaal een soort archetype: de heilige, de dolende ziel, de maagd, enz.

 

Jodorowsky weet echter genoeg imponerende scènes te bedenken om het boek spannend en intrigerend te maken. De manier waarop Abels moeder sterft en de scène waarin Kaïn wijwater haalt in een kerk om zijn dorstige paard te lessen zouden nu al klassiekers van de filmgeschiedenis geweest kunnen zijn gesteld dat Jodorowsky het geld bijeen gekregen had om ze naar het grote doek te transporteren.

 

Dat het boek leest als een film is ook voor een groot deel te wijten aan de tekeningen van Ladrönn. Ladrönn, die normaal gezien vooral comics tekent, heeft zijn stijl licht aangepast voor deze trilogie. In plaats van zijn kenmerkende flinterdunne lijntjes geeft hij hier zijn inktwerk wat meer detail en body. Dat gecombineerd met de zeer sfeervolle en lichte kleuren van Sebastian Facio maken dat het boek zeer lekker weg hapt.

 

Een esoterisch en katholiek getinte western dus. Leuk voor al wie graag eens een tarotkaartje legt of dagelijks de chakra’s kuist en dat ons gewone stervelingen gelukkig ook een magisch half uurtje tijdverdrijf biedt.

 

De Zonen van El Topo Nr. 1: Kaïn

Tekst: Alejandro Jodorowsky

Tekeningen: Ladrönn

Kleur: Sebastian Facio

Glénat

Prentjes en de cover op mijn blog:

https://petermoerenhout.be/2016/11/24/recensie-de-zonen-van-el-topo-nr-1-kain/