Kwaliteit van vertalingen

[Peter Motte]

29 minutes ago, Hamirubi said:

Sinaasappelsap.

water met een kleurtje

[Peter Motte]

2 hours ago, bammar said:

Maar Nederland met 3x zoveel inwoners als Vlaanderen koopt 1/3 van het aantal Nederlandstalige strips.

Logisch, als je dat taaltje ziet van de meeste strips ...

[Peter Motte]

 

3 hours ago, Tanuki said:

Ik heb ooit eens freelance een paar manga's proberen te vertalen voor een startend bedrijfje dat nog sneller weer op de fles is gegaan

Was dat Mana? Tot mijn grote plezier hebben ze Dominion Tank Policie volledig in het Nederlands uitgegeven, de eerste strip waardoor ik Shirows humor begreep, en dat ik gelukiig nog via De Striep in Brugge heb kunnen kopen.

Spijtijg genoeg heeft Mana de publicatie van Appleseed afgebroken.

[Peter Motte]

3 hours ago, Tanuki said:

't Is niet omdat ze het in (bepaalde delen van) Nederland niet gebruiken dat het geen Nederlands is.

De werkelijkheid is dt niet alle Vlamingen "kortverhaal" e.d. goedkeuren, en dat ze het ook niet allemaal gebruiken.

Dat er slecht Nederlands wordt gepubliceerd in Vlaanderen, is gewoon omdat de uitgevers de kosten niet willen maken om goed Nederlands te drukken. Dat betekent niet dat slecht Nederlands goed Nederlands is. Het is eigenlijk gewoon goedkoop Nederlands.

[Vittorio]

8 minuten geleden, Peter Motte zei:

Het is eigenlijk gewoon goedkoop Nederlands.

Het is niet vers geperst, maar komt met zes pakken tegelijk uit een doos:

 

 

[CDB]

is dat ook geen merknaam van fruitsap producent . 

[lukoste]

15 minuten geleden, Vittorio zei:

Het is niet vers geperst, maar komt met zes pakken tegelijk uit een doos:

 

 

Versgeperst. Onjuist spatiegebruik is miserie.

[Vittorio]

19 minuten geleden, lukoste zei:

Versgeperst. Onjuist spatiegebruik is miserie.

Quote

 

Wat is dat eigenlijk, ‘vers geperst sap’? Taalkundig kun je daar nog de betekenis in zien dat het vers én geperst sap is, maar de meest waarschijnlijke betekenis (en de enig mogelijke in ‘vers geperste sinaasappelen’) is dat het sap ‘vers geperst’ is. Nu is de betekenis daarvan grammaticaal ook niet eenduidig.

Wat zich opdringt is dat ‘vers’ daar een bijwoordelijke bepaling bij het persen is, die suggereert dat het persen zojuist heeft plaatsgevonden (‘zojuist geperst’). Er is ook een lezing als bepaling van gesteldheid mogelijk (die meer in het voordeel van de horeca is), waarin de sinaasappelen vers waren ten tijde van het persen. ‘Vers geperst’ zou dan kunnen betekenen dat de sinaasappelen vlak na de oogst geperst zijn en dat het sap desnoods gevriesdroogd en maanden later aan de andere kant van de wereld met water is aangelengd.

 

https://www.trouw.nl/cultuur-media/wat-is-dat-eigenlijk-vers-geperst-sap

[Peter Motte]

1 hour ago, CDB said:

is dat ook geen merknaam van fruitsap producent . 

Het is ook een doos van dat merk.

[Tanuki]

2 uren geleden, Peter Motte zei:

Was dat Mana?

Nee, gek genoeg kan ik me de naam niet meer herinneren, iets met neko erin? 't Is dan ook al meer dan tien jaar geleden en ik deed het voor iemand waar ik kort mee in de Japanse avondschool heb gezeten. Ik werd dan ook betaald in DVD's
Kana heeft later een aantal reeksen overgenomen dacht ik, of ze zijn erin opgegaan.
De discussie Vlaams/Nederlands was zacht gezegd vermoeiend, en het maakte het niet eenvoudiger om continuïteit in de vertalingen te voorzien. Ik neigde nogal om aanvalstechnieken gewoon Japans te laten omdat dat gewoon niet te vertalen is in 't Nederlands, ik krijg nog altijd de kriebels als ik een Engelse Naruto zie liggen (Kage bunshin no jutsu werd daar "art of the doppelganger" terwijl alle scanlators het hadden over "shadow clone technique")

 

Vers geperst wil trouwens zeggen dat het sap net geperst is, niet noodzakelijk uit vers geplukte appelsienen. Het sap van Appelsientje (het merk) is trouwens niet alleen vers geperst maar ook van verse appelsienen (beweren ze) en heeft enkel een UHT-behandeling ondergaan (beweren ze)

Minute Maid is duidelijk aangelengd concentraat en ik verdenk ze ervan ook net iets meer water toe te voegen dan dat er oorspronkelijk is uitgedampt.

 

Terug on topic: vertalen is niet eenvoudig. Probeer maar eens een Asterix uit het Frans te vertalen, met al die typisch Franse woordgrappen. Of een Discworld-novel van Terry Pratchett. Het moet gezegd dat de vertaler bij die laatste een fantastische job deed (Venugopalan Ittekot) wat me ertoe bracht alle boeken zowel in 't Engels als 't Nederlands te lezen. Alleen jammer dat hij er initieel voor koos om ook de namen te vertalen, wat je ook terugziet in Hitchhikers Guide to the Galaxy en Harry Potter. Persoonlijk ben ik daar geen fan van.

[Peter Motte]

3 hours ago, Tanuki said:

vertalen is niet eenvoudig.

Daarom ook is het aan te bevelen om Hamlet te lezen in het oorspronkelijke Klingon.

[Peter Motte]

3 hours ago, Tanuki said:

 Of een Discworld-novel van Terry Pratchett. Het moet gezegd dat de vertaler bij die laatste een fantastische job deed (Venugopalan Ittekot) wat me ertoe bracht alle boeken zowel in 't Engels als 't Nederlands te lezen. Alleen jammer dat hij er initieel voor koos om ook de namen te vertalen, wat je ook terugziet in Hitchhikers Guide to the Galaxy en Harry Potter. Persoonlijk ben ik daar geen fan van.

Die boeken zijn bedoeld voor kinderen, zeker Harry Potter. Vandaar.

De redenering van de uitgevers is ook vaak dat wie de betekenis van de originele namen begrijpt, blijkbaar geen vertaling nodig heeft en het boek dan waarschijnlijk wel in het Engels zal lezen.

De vertaling is ten slotte een vertaling, en ook mensen die onvoldoende Engels kennen om de originele namen te begrijpen, moeten die namen kunnen begrijpen en hebben dus vertaalde namen nodig.

Vertaalde namen past ook wel beter in het geheel van het vertaalde boek.

Je kunt liever de originele namen hebben, maar je kunt niets zeggen tégen de bovenstaande redenering.

Voor boeken moest ik zelfs de namen van buitenlandse scholen, instellingen enz. vertalen.

Dus geen "Saint John College" maar het "Sint-Johannes college".

De Fransen vertalen Johannes-Paulus II tenslotte ook als Jean-Pol II. Echt.

[Peter Motte]

39 minutes ago, Waakwater said:

Puristen gebruiken een fout Nederlands. Uit onderzoek blijkt ook dat puristen vaker uit een achtergesteld milieu komen en door een hypercorrectie op hun moedertaal zich een betere klasse proberen aan te matigen. 

Kortverhaal is gewoon prima. Het is een leenvertaling uit het Engels.

 

 

Waar heb je dat gehaald?

Er doen nogal wat selffulfilling prophecies de ronde.

Er zijn veel mensen die gewoon WILLEN dat Nederlands en België en Vlaanderen niet hetzelfde is.

Op de redenen daarvoor wil ik niet ingaan.

[Tanuki]

36 minuten geleden, Peter Motte zei:

Er zijn veel mensen die gewoon WILLEN dat Nederlands en België en Vlaanderen niet hetzelfde is.

 

Wat dat betreft vond ik het een verademing dat Disney z'n films begon te dubben in 't Vlaams en niet enkel in het Nederlands. Ik herinner me nog heel goed dat we vroeger jaarlijks rond Kerst naar de cinema (sorry, bioscoop) gingen voor de nieuwe Disney tekenfilm. Sorry, dat was mijn taal niet.

Ik ben trouwens een grote voorstander van dialecten. Dat verrijkt de taal, maakt het interessant en tijdens de nachtshift is het altijd een goed onderwerp in de vroege uurtjes. Over rolluiken, blaffeturen en persijnen kunnen we soms wel twintig minuten doorgaan zonder dat het saai wordt. In mijn ploeg zitten vier grote dialectgroepen verenigd: Linkeroever/St. Niklaas, Antwerpen, Zeeland en Noorderkempen. En sinds kort is er ook eentje uit Vlaams Brabant bijgekomen. Zalig is dat.

[Vittorio]

2 uren geleden, Waakwater zei:

 

Omdat smurfen bang zijn om zelfstandig na te denken?

 

Quote

'Purisme wordt ook wel talige smetvrees genoemd, een ziekte dus, waarmee de purist wordt weggezet als patiënt. Met die snelle uitschakeling doe je jezelf tekort, je ontzegt jezelf een glibberpartij op de denkpiste van de taal. En misschien erken je er ook wel mee dat je helemaal niet wilt nadenken over zaken die binnen je eigen blikveld vanzelfsprekend zouden moeten zijn. Ik heb heel wat notoire zeikerds meegemaakt en ze zijn me allemaal lief, ze haalden soms het bloed onder mijn nagels vandaan, maar ze dwongen me om na te denken, zeker op de uitgeverij waren dat de mooiste discussies.'

 

Citaat van schrijver/copywriter Herman Pieter de Boer

[Peter Motte]

57 minutes ago, Tanuki said:

 en tijdens de nachtshift is het altijd een goed onderwerp in de vroege uurtjes. Over rolluiken, blaffeturen en persijnen kunnen we soms wel twintig minuten doorgaan zonder dat het saai wordt. In mijn ploeg zitten vier grote dialectgroepen verenigd: Linkeroever/St. Niklaas, Antwerpen, Zeeland en Noorderkempen. En sinds kort is er ook eentje uit Vlaams Brabant bijgekomen. Zalig is dat.

Er is nog altijd een verschil tussen gezellige gesprekken hebben over taalverschillen en dialecten, en boeken publiceren met kromme titels.

 

Onder andere de slechte vertalers van opschriften op het Congo-monument en van coronadocumenten zijn voorstaander van "Vlaams moet mogen". Het is gewoon een uitvlucht om hun gebrekkige kennis te camoufleren.

Want waar ga je de grens trekken tussen wat wel en niet mag?

"Kortverhaal" is geen goed Nederlands, daar is niets aan te doen.

Het is het typische Nederlands van een Vlaamse intellectuele elite die eigenlijk in het Frans is opgeleid. Dat gebrekkige Nederlands komt zelfs bij flaminganten voor, en verklaart waarom veel Vlaamse teksten van vóór 1950 zou onbeholpen klinken.

[Peter Motte]

11 minutes ago, Vittorio said:

Omdat smurfen bang zijn om zelfstandig na te denken?

Purismen ontstaan nu net omdat er wél zelfstandig wordt gedacht, in plaats van dat er klakkeloos woorden worden overgenomen of dat woorden zomaar letterlijk worden vertaald.

 

 

De vraag om correct Nederlands wordt hier wat gemakkelijk op één hoop gegooid met purisme.

Purisme wordt dikwijls belachelijk gemaakt met voorbeelrden zoals "vernufteling" (= ingenieur) of "hefschroefvliegtuig"  (= helicopter), maar er zijn ook purismen die het wel gehaald hebben, en die we elke dag gebruiken zonder het te beseffen.

Bijv.: wiskunde, optelling, driehoek, vermenigvuldiging, deling, machtsverheffing ... Dat zijn allemaal purismen, bedacht door Simon Stevin. En hij heeft daarmee een belangrijke bijdrage geleverd aan de begrijpelijkheid van wiskunde.

 

[Vittorio]

8 minuten geleden, Peter Motte zei:

De vraag om correct Nederlands wordt hier wat gemakkelijk op één hoop gegooid met purisme.

Juist omdat de vraag om correct Nederlands zo vaak wordt afgewimpeld met het verwijt van purisme. Plus de aanwezigheid van kortteentjes.

[Peter Motte]

Als vertaler controleer ik vaak of een vertaling waarmee ik aankom wel wordt gebruikt, want gemakzucht is verleidelijk, en valse vrienden liggen altijd op de loer.

Ik stel bijv. net verbaasd vast, dat de term "kleurontwerp" in Nederland 5 keer meer wordt gebruikt dan "kleurdesign".

Dus als je ergens "kleurdesign" ziet staan, is dat vooral een luie vertalng van "colour design".

Het normale Nederlandse woord is nog altijd "kleurontwerp".

"Design" is vooral een modewoord.

Zelf neig ik ertoe om de term "design" te gebruiken als het om de uiterlijke vorm gaat, en "ontwerp" als het om de technische kant gaat.

Maar "kleurontwerp" is nou net iets dat je verwacht voor iets dat op de uiterlijke vorm is gericht, en toch wordt ook in dat geval meer "ontwerp" dan "design" gebruikt.

[Peter Motte]

Overigens zou ik hier nog iets aan toe willen voegen;

mijn klant gebruikte in dit geval een term die letterlijk vertaald "quantumsprong" is, maar die ik nooit zo vertaal, omdat "quantum" dikwijls verkeerd wordt begrepen. Het betekent niet "groot" of "veel", maar gewoon "minimale hoeveelheid om iets te bereiken". Met andere woorden: een quantumsprong stelt eigenlijk niet veel voor.

De term wordt in de fysica gebruikt om de overgang van een elektron van de ene baan naar de volgende hogere of lagere mee aan te duiden. "Ionisatie" zou eigenlijk beter geschikt zijn, want dan verlaat een elektron zijn atoom, of komt er bij een atoom een heel elektron bij.

Maar copywriters hebben gewoon niet zo veel verstand van fysica, en komen met vanalles aandraven dat de plank misslaat.

[Vittorio]

Wat vinden we hiervan, qua titelvertaling? In het Frans:  Payer la terre. En in het Nederlands....  

 

 

 

 

[Peter Motte]

Een rommeltje van "Terug naar het land", "Terug naar het werk" en "Terug aan land".

Als je in Google begint met het intikken van "Terug naar het l" krijg je als suggesties alleen maar "terug naar het land" als titel van deze strip, en verder "terug naar het werk".

Het is dus echt wel een gedrocht.

Ik heb de strip niet gelezen. De vertaler blijkbaar ook niet. Of het komt uit de kop van een of andere marketingmanager die dacht dat hij een goede inval had. Kreeg hij waarschijnlijk 's nachts of onder de douche.

[Boekenmagazijn]

Dat onderschrift tussen aanhalingstekens maakt nog enigszins begrijpelijk wat met de titel bedoeld wordt.

Maar een erg elegante oplossing is dat niet.

Ze bedoelen natuurlijk "terugbetalen aan het land", wat blijkbaar te lang was.

[Warson]

23 uren geleden, lukoste zei:

Versgeperst. Onjuist spatiegebruik is miserie.

Versgeperst fruitsap is volgens mij fruitsap dat vers geperst is. Want het werkwoord verspersen bestaat niet. 

[Boekenmagazijn]

Alleen dichters persen verzen

[Retardi]

9 uren geleden, Tanuki zei:

Wat dat betreft vond ik het een verademing dat Disney z'n films begon te dubben in 't Vlaams en niet enkel in het Nederlands.

Nederland had eerder de benodigde studio's om dit werk te doen en men was daar wat fanatieker mee bezig dan in België. 

 

9 uren geleden, Tanuki zei:

Ik ben trouwens een grote voorstander van dialecten. Dat verrijkt de taal, maakt het interessant en tijdens de nachtshift is het altijd een goed onderwerp in de vroege uurtjes. Over rolluiken, blaffeturen en persijnen kunnen we soms wel twintig minuten doorgaan zonder dat het saai wordt.

Dialecten zijn leuk voor de linguisten onder ons. Verder dienen ze geen enkel nut en houd het mensen vooral achterlijk en klein. 

[blacktiger]

Deeple translate geeft als vertaling van "Paying the land" dit: Betaal het land of Het betalen van de grond. Of dit een betere vertaling is?

 

[Peter Motte]

1 hour ago, Retardi said:

Dialecten zijn leuk voor de linguisten onder ons. Verder dienen ze geen enkel nut en houd het mensen vooral achterlijk en klein. 

Het is ook altijd een tactiek geweest van francofielen om de Vlamingen te vertellen dat Nederlands geen Vlaams was. Dan was Vlaams een "kleine taal", en was het "interessanter" om te zorgen dat je goed Frans kende. En tegelijkertijd konden ze zich ermee verschonen om geen "Vlaams", want "kleine taal", te willen leren.

August Vermeylen wees erop dat het ertoe leidde dat Vlamingen geen goed Nederlands kenden, geen goed Frans, en alleen maar Frans, en dus geen Engels of Duits.

Zijn redenering was om te zorgen om beter Nederlands te kennen, en daardoor gemakkelijker ook andere vreemde talen te leren dat alleen maar het Frans. Want met alleen Frans werd je in de louter Franstalige wereld opgesloten.

Zijn uitspraak: "Vlaming zijn, om Europeeër te worden", vloeit daaruit voort.

[Peter Motte]

4 hours ago, Boekenmagazijn said:

Dat onderschrift tussen aanhalingstekens maakt nog enigszins begrijpelijk wat met de titel bedoeld wordt.

Maar een erg elegante oplossing is dat niet.

Ze bedoelen natuurlijk "terugbetalen aan het land", wat blijkbaar te lang was.

"Het land betalen" lijkt me de beste oplossing.

 

Hoe dan ook, "Terug aan het land" is een wangedrocht.

Iemand moet gedacht hebben dat ze daarmee een intrigerende titel had die de aandacht zou trekken.

Nou, dat lijkt gelukt, maar volgens mij hebben ze  niet de aandacht gekregen die ze zochten.

[Vittorio]

14 uren geleden, Boekenmagazijn zei:

Ze bedoelen natuurlijk "terugbetalen aan het land", wat blijkbaar te lang was.

En het mist ook de simpele kracht van het origineel. De fout is hier denk ik dat ze bij Concerto zo krampachtig wilden vasthouden aan zowel de oorspronkelijke titel als de oorspronkelijke layout van het omslag en in dat format iets wilden persen wat in het Nederlands gewoon niet voorhanden is. 

 

De Duitsers trappen tenminste niet in die valkuil hoewel hun oplossing qua vormgeving zeker niet de schoonheidsprijs verdient

 

 

 

 

 

 

[Vittorio]

De Italianen laten het werkwoord vallen, simpel, Concerto had dan binnen het oorspronkelijke format bijvoorbeeld ook kunnen kiezen voor 'Gift aan het land', of 'Offer...'

 

[Daan]

DELEN MET HET LAND

was wellicht beter geweest...

[Boekenmagazijn]

Da's een mooie!

[Peter Motte]

Ja, dat is een goeie.

 

Quote

Er zijn veel mensen die gewoon WILLEN dat Nederlands en België en Vlaanderen niet hetzelfde is.

Daarmee bedoel ik dus dat het niet is omdat ze het willen, het ook waar is.

[Retardi]

Op 5/8/2020 om 22:46, Peter Motte zei:

August Vermeylen wees erop dat het ertoe leidde dat Vlamingen geen goed Nederlands kenden, geen goed Frans, en alleen maar Frans, en dus geen Engels of Duits.

Zijn redenering was om te zorgen om beter Nederlands te kennen, en daardoor gemakkelijker ook andere vreemde talen te leren dat alleen maar het Frans. Want met alleen Frans werd je in de louter Franstalige wereld opgesloten.

Zijn uitspraak: "Vlaming zijn, om Europeeër te worden", vloeit daaruit voort.

Interessante man. Ik kende hem niet 

[Erwin Cavens]

een 'kortverhaal' is correct als het gaat over een novelle, maar is geen synoniem voor een 'kort verhaal'...

[Peter Motte]

Nope.

[Daan]

Van Dale 1999:

 

kortverhaal (het) [leenvertaling van Eng. short story],

(Belg.N.) kort verhaal, short story, syn. novelle.

 

Zo heeft iedereen weer gelijk...

[Peter Motte]

4 hours ago, Daan said:

Van Dale 1999:

 

kortverhaal (het) [leenvertaling van Eng. short story],

(Belg.N.) kort verhaal, short story, syn. novelle.

Belg.N, dus geen standaardtaal. Te vermijden.

[Erwin Cavens]

een 'kortverhaal' is correct als het gaat over een novelle, maar is geen synoniem voor een 'kort verhaal'...

 

idd, ik heb ongelijk. En dat 'Belgisch Nederlands' in VD is een eufemisme voor dialect...