de unieke en soms dysfunctionele situatie van het Vlaamse gezin in het beeldverhaal

[cinco]

Daar waar in andere landen strips met focus op gezinnen meestal one-pagers zijn (Bollie & Billie, Jan Jans en de Kinderen...) daar gaat het in Vlaanderen om albumvullende avonturenstrips.

Want in Vlaanderen laat men de avonturen niet over aan reporters, detectives, politiemensen, stewardessen, cowboys, vikingen, scifi-helden of Galliërs.

Nee, hier moet een modaal willekeurig gezin de wereld redden van gestoorde machtsgeile tirannen.

En we staan hier globaal gezien redelijk allleen in. Geen superhelden zoals in Amerika, maar vijftigers met een bierbuik en wat kinderen vanuit de buurt in hun kielzog.

Of soms trekt de jeugd er zelfs op eigen houtje op uit om een dictator van Zuid-Amerika te verschalken.

Daardoor maken ze amper betekenisvol contact met anderen van hun leeftijd. Neen, ze reizen met gierige Schotten en mentaal zwakke dwergen die denken dat ze aha-zeerover zijn.

Soms hebben ze zelfs hun oorspronkelijke ouders niet meer en leven ze bij overstresste tantes of pijprokende bourgeoisie. En als ze wel nog ouders hebben, dan trekken ze zich er niets van aan dat deze mensen zich doodongerust maken terwijl hun kinderen onder de oceaan wat zitten rond te ploeteren in een stuk plastiek dat moet doorgaan voor een als walvis ontworpen duikboot. De vaders des huize zijn vaak schotelvodden die hun laten doen door zowat iedereen, of ze hebben een drankprobleem, of een te groot ego.

En de moeders met hun stofzuigers en hun matottekes zitten vast in een vrouw-bij-de-haard patroon. Ook al kleden ze zich moderner doorheen de jaren om bij te blijven met hun tienerdochter (waarvan één van de beste vriendinnen prostituee is), toch zullen ze hoogstens voor één album een job uitoefenen om vervolgens terug het huishouden op zich te nemen. 

 

Het Vlaamse gezin in de strip, mensen.

Uniek. Ondergeschoold voor de verantwoordelijkheden die ze op hun bord krijgen. Maar toch slagen ze erin om die problemen de baas te kunnen. De prijs die ze daarvoor betalen is dat ze in een stasis blijven zitten. Kinderen worden nauwelijks ouder terwijl dit wel het geval is bij bepaalde vikingskinderen die net wel ondanks of net omwille van het avontuur gepokt en gemazeld weten op te groeien en volwassen te worden.

Maar de Vlaamse jeugdige kapoenen in de strip, die blijven rondlopen in hun korte broekjes en jurkjes in een wereld die deels blijft hangen in de utopie van een Vlaanderen dat eeuwig in de jaren vijftig blijft hangen. En de smartphones, tablets en laptops die doorheen de jaren in hun habitat zijn opgedoken, gaan daar niet veel aan veranderen.

De melkboer komt nog altijd rond, de postbode maakt nog altijd een praatje en de champetter zit met zijn knuppel en zijn fluitje nog altijd quasi incompetent achter de plaatselijke landlopers aan.

[TDPB]

Of zoals in FC De Kampioenen: 4 koppels van middelbare leeftijd aangevuld met een alleenstaande vijftiger, een hondje en een pagadder (die in haar nevenreeks met haar vader ook de wereld rondtrekt om dictators te confronteren).

[cinco]

3 minuten geleden, TDPB zei:

Of zoals in FC De Kampioenen: 4 koppels van middelbare leeftijd aangevuld met een alleenstaande vijftiger, een hondje en een pagadder (die in haar nevenreeks met haar vader ook de wereld rondtrekt om dictators te confronteren).

 

Die nevenreeks zit dan veel dichter bij de traditionele Vlaamse strip dan de hoofdreeks.

 

Ergens voelt het zelfs aan alsof de Vlaamse striptraditie geboren is uit invloeden zoals Thimble Theatre en vervolgens vorm heeft gekregen door een mix van Amerikaanse sitcoms en Hardy Boys-achtige boeken, aangevuld met wat Hergé aan het doen was in zijn Kuifjes.

[TDPB]

't is altijd een mix van het voorgaande, he. Popeye gemixt met Kuifje is inderdaad een meer dan behoorlijke beschrijving van Suske en Wiske of Nero. Thimble Theater was overigens begonnen als een gezinsstrip (rond het gezin Oyl), maar dat werd in de loop der jaren steeds meer een semi-gezin opgebouwd rond Popeye en zijn aangespoelde huisgenoten (zoals in Nero, S&W, PP&BB, Dees Dubbel en Cesar...)

Jommeke was in het begin, als gagreeks ook overduidelijk een gezinsstrip, maar eens hij op avontuur trok werden de ouders en dus ook het gezinsaspect grotendeels aan de kant geschoven.

Bij Kiekeboe bestond het vernieuwende eruit dat het effectief om een gewoon, doorsnee, herkenbaar gezin ging. Bij Urbanus werd het een herkenbaar disfunctioneel gezin. Bij Vertongen en co is het een soort mix tussen gezin en semi-gezin (vader, moeder, typisch stripkind, een grootmoeder die geen familiebanden heeft en een politieagent die de rol van nonkel op zich neemt).

En verder denk ik niet dat er veel andere strips zijn waarin gezin en avontuur gecombineerd worden.

[cinco]

Opmerkelijk is ook hoe de tweede generatie Vlaamse strips (Kiekeboe, Urbanus...) de elementen van zijn voorgangers distilleert en klaarstoomt voor de late 20ste eeuw op een manier zoals we dit ook in de jaren '90 tekenfilms zoals The Simpsons en Family Guy zien doen met de Amerikaanse sitcom. Combinatie van parodie, 4th wallbreaking, grenzen aftasten, maatschappijkritiek, zelfspot en ironie. En dan weer de tegenreactie (of het ontbreken daarvan) bij de klassieke reeksen.

Suske & Wiske probeert waar mogelijk lessen te trekken uit het succes van de Kiekeboes met regelmatige restylings terwijl Jommeke blijft voortgaan op hetzelfde pad, niet afwijkend van de situatie zoals die midden jaren '50 was.

[cinco]

2 uren geleden, TDPB zei:

Bij Vertongen en co is het een soort mix tussen gezin en semi-gezin (vader, moeder, typisch stripkind, een grootmoeder die geen familiebanden heeft en een politieagent die de rol van nonkel op zich neemt).

 

 

Ik zou wel eens een drietal van die reeks willen proberen, dan heb ik er tenminste een idee van.

Welke van de albums zou je persoonlijk aanbevelen? (liefst met niet teveel referenties naar de hoofdreeks of de tv-serie, want ik volg beiden niet)

 

 

[TDPB]

4 uren geleden, cinco zei:

. Combinatie van parodie, 4th wallbreaking, grenzen aftasten, maatschappijkritiek, zelfspot en ironie.

 

Om fair te zijn, dat deden Vandersteen, Sleen en Pom ook al. 

[acor]

4 uren geleden, cinco zei:

Suske & Wiske probeert waar mogelijk lessen te trekken uit het succes van de Kiekeboes met regelmatige restylings terwijl Jommeke blijft voortgaan op hetzelfde pad, niet afwijkend van de situatie zoals die midden jaren '50 was.

Als ik me niet vergis waren Vandersteen en zijn medewerkers zelf al decennia lang bezig met Suske en Wiske te restylen lang voor de Kiekeboes het levenslicht zagen. De restyling van de figuren is een constante in die 75 jaar.

[TDPB]

2 uren geleden, cinco zei:

 

Ik zou wel eens een drietal van die reeks willen proberen, dan heb ik er tenminste een idee van.

Welke van de albums zou je persoonlijk aanbevelen? (liefst met niet teveel referenties naar de hoofdreeks of de tv-serie, want ik volg beiden niet)

 

Pfft, wat je me nu vraagt. Ik heb de gave om quasi meteen te vergeten waarover een verhaal ging en of ik het al dan niet goed vond (of dat nu een strip, film, tv-serie of roman is).

Tot album 7 schreef Hec Leemans de scenario's, vanaf dan doet Corteggiani dat (al dan niet met aanpassingen van Hec). En sindsdien zijn de verhalen een soort mix tussen Jommeke en Goscinny strips à la Pechvogel geworden: schattenjachten, rare uitvindingen, staatshoofden met duistere plannetjes, vampieren, vreemde planeet, maffia, mysterieuze raadsels...

 

als ik ze eens zo vlug doorblader springen deze eruit:

"de goudzoeker" is een klassiek Wild Western verhaal met cowboys en indianen en goudzoekers

"de bastaard van Benidorm" is een typisch graven en butlers in een oud kasteel met onderaardse gangen plannen een misdaad-verhaal

"Mark van de Jungle" is een typisch gekke-professor-slaat-door-verhaal.

"De Heer van Catselroc" is een verhaal in de middeleeuwen zonder dat er tijdreizen aan te pas moet komen.

 

[TDPB]

4 minuten geleden, acor zei:

Als ik me niet vergis waren Vandersteen en zijn medewerkers zelf al decennia lang bezig met Suske en Wiske te restylen lang voor de Kiekeboes het levenslicht zagen. De restyling van de figuren is een constante in die 75 jaar.

Met een behoorlijk drastische vestimentaire aanpassing in de jaren '70 toen Wiske plots een t-shirt en gekleurde lange broek droeg. Maar een even grote constante is dat ze op een geven moment toch telkens weer terug keren naar de oude, vertrouwde versie.

[cinco]

11 minuten geleden, acor zei:

Als ik me niet vergis waren Vandersteen en zijn medewerkers zelf al decennia lang bezig met Suske en Wiske te restylen lang voor de Kiekeboes het levenslicht zagen. De restyling van de figuren is een constante in die 75 jaar.

 

5 minuten geleden, TDPB zei:

Met een behoorlijk drastische vestimentaire aanpassing in de jaren '70 toen Wiske plots een t-shirt en gekleurde lange broek droeg. Maar een even grote constante is dat ze op een geven moment toch telkens weer terug keren naar de oude, vertrouwde versie.

 

 

We kunnen toch stellen dat de meest recente restyling ook de meest drastische tot nu toe is.

Al is de kans groot dat die sjaal en die bottinnen van Wiske op termijn weer verdwijnen.

Maar haar borsten, dat is een andere zaak.

[Ptrck]

4 minuten geleden, cinco zei:

Al is de kans groot dat die sjaal en die bottinnen van Wiske op termijn weer verdwijnen.

Maar haar borsten, dat is een andere zaak.

en toch had Wiske die ook al in 1981. Zie de Glunderende Gluurder.

 

Spoiler

Bijbehorende plaatjes mag je zelf opzoeken.
 

https://www.lastdodo.nl/nl/items/38014-de-glunderende-gluurder

 

[cinco]

31 minuten geleden, TDPB zei:

 

Om fair te zijn, dat deden Vandersteen, Sleen en Pom ook al. 

 

Mja, maar niet in dezelfde mate. Ik zal het morgen proberen met voorbeelden te staven.

 

[TDPB]

2 minuten geleden, cinco zei:

 

 

 

We kunnen toch stellen dat de meest recente restyling ook de meest drastische tot nu toe is.

Al is de kans groot dat die sjaal en die bottinnen van Wiske op termijn weer verdwijnen.

Maar haar borsten, dat is een andere zaak.

Mjah, maar Wiske's restyling van de Blauwe reeks is ook niet mis.

En de tijd van de naveltruitjes en de immense paardenstaart was minstens even drastisch. Maar het bleef inderdaad meestal beperkt tot het uiterlijk van Wiske en een beetje Suske. En Jerom ook natuurlijk, lang geleden.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

en al googelend dit gevonden:

 

[cinco]

2 minuten geleden, Ptrck zei:

en toch had Wiske die ook al in 1981. Zie de Glunderende Gluurder.

 

 

 

Je avatar doet me eraan denken dat Biebel ook deel was van die nieuwe generatie Vlaamse strips in de jaren '80.

Nog zo een heerlijk figuur dat tegen de schenen schopte en er zelfs lak aan had om stripfiguur te zijn.

[TDPB]

4 minuten geleden, cinco zei:

 

Mja, maar niet in dezelfde mate. Ik zal het morgen proberen met voorbeelden te staven.

 

Vind je? Pom misschien wat minder, maar Vandersteen en Sleen deden niets liever.

[cinco]

19 minuten geleden, TDPB zei:

 

en al googelend dit gevonden:

 

 

het origineel:

 

 

Greetjes ouders hebben na Het Staartendorp het wijze besluit genomen om samen met hun dochter Zonnedorp te verlaten. Zo zijn ze gespaard gebleven van fruit op hun kop of een slurf als neus.

 

 

[Ptrck]

31 minuten geleden, cinco zei:

Je avatar doet me eraan denken dat Biebel ook deel was van die nieuwe generatie Vlaamse strips in de jaren '80.

Nog zo een heerlijk figuur dat tegen de schenen schopte en er zelfs lak aan had om stripfiguur te zijn.

 Biebel was geweldig. En een keurige familie hoor. Vader, moeder, een beste vriend, vriendinnetjes, een yucca en een tekenaar die alles keurig regisseerde en binnen de lijntjes hield. Een voorbeeld voor iedereen.

 

 

[cinco]

3 minuten geleden, Ptrck zei:

 Biebel was geweldig. En een keurige familie hoor. Vader, moeder, een beste vriend, vriendinnetjes, een yucca en een tekenaar die alles keurig regisseerde en binnen de lijntjes hield. Een voorbeeld voor iedereen.

 

 

Heerlijk hoe er een half album wordt besteed aan het risico dat er een pan van het schooldak kan vallen.

 

 

Is dat daar nog een asbest golfplaat op de cover?

[cinco]

16 uren geleden, cinco zei:

 

Mja, maar niet in dezelfde mate. Ik zal het morgen proberen met voorbeelden te staven.

 

 

Ach ja, ik had gezegd dat ik dit ging doen.

 

4th wallbreaking: Album 26 (Kiekeboe)

zelfspot: de Tenor van Tollembeek (Urbanus)

ironie: een yucca als animal sidekick (Biebel)

grenzen aftasten: de Pili-Pili Pillen (Kiekeboe)

parodie: het Lustige Kapoentje (Urbanus)

 

 

 

Die nieuwe generatie in de jaren '80 en '90 ging op alle vlakken toch een pak verder dan hun voorgangers, waarschijnlijk ook omdat de tijdsgeest het toeliet.

[TDPB]

Ze gingen misschien inhoudelijk verder (sex, drugs en geweld), maar op al die andere vlakken moeten hun voorgangers niet onderdoen. Zowel Nero als de cast van Suske en Wiske wisten heel goed dat ze strippersonages waren. Bij Nero is het zelfs zijn officieel beroep, en hoe vaak ging die niet bij Sleen zelf langs om te klagen. Jerom blaast ergens zijn tekstballon op, Vandersteen gomt gewoon scenes uit, personages komen terecht achter prentjes...   En zeker Vandersteen maakte vaak parodiën op andere genres en bekende verhalen.

 

Dat ze wat braver overkomen ligt aan de tijden waarin ze publiceerden. Sleen liet in 1981 onderstaande fake aankondiging publiceren als parodie op het werk van Karel Biddeloo. De krant kreeg daarover 1407 brieven (exact de helft positief).

[cinco]

1 minuut geleden, TDPB zei:

 Zowel Nero als de cast van Suske en Wiske wisten heel goed dat ze strippersonages waren. Bij Nero is het zelfs zijn officieel beroep, en hoe vaak ging die niet bij Sleen zelf langs om te klagen. Jerom blaast ergens zijn tekstballon op, Vandersteen gomt gewoon scenes uit, personages komen terecht achter prentjes...

 

Al bleef die zelfreferentie dan toch beperkt tot enkele plaatjes, een terloopse vermelding, een knipoog, terwijl in Kiekeboe ganse albums hierrond werden opgebouwd. Zelfde geldt voor Biebel. Het feit dat de personages stripfiguren waren, werd de katalysator voor verschillende verhalen.

 

[cinco]

7 minuten geleden, TDPB zei:

 

Dat ze wat braver overkomen ligt aan de tijden waarin ze publiceerden. Sleen liet in 1981 onderstaande fake aankondiging publiceren als parodie op het werk van Karel Biddeloo. De krant kreeg daarover 1407 brieven (exact de helft positief).

 

Nadat het pad in de jaren '90 geëffend was, kon het wel en zelfs op de cover.

 

[TDPB]

26 minuten geleden, cinco zei:

 

Al bleef die zelfreferentie dan toch beperkt tot enkele plaatjes, een terloopse vermelding, een knipoog, terwijl in Kiekeboe ganse albums hierrond werden opgebouwd. Zelfde geldt voor Biebel. Het feit dat de personages stripfiguren waren, werd de katalysator voor verschillende verhalen.

 

Ik zie Vandersteen ook wel zo'n album maken en ermee wegkomen, maar het moet zijn dat het hem niet interesseerde.

Marc Verhaegen deed het wel met 'de verdwenen verteller' (2002) dat zich afspeelt in 1972, het jaar dat Vandersteen met S&W stopt en Paul Geerts de reeks overneemt waarna de zwarte madam Paul Geerts ontvoert om zo Suske en Wiske te kunnen controleren. Meer zelfrefererend kan het toch echt niet worden.

 

 

 

 

Vandersteen zelve duikt eigenlijk nog behoorlijk vaak op in S&W

 

 

 

 

 

 

 

 

 

[cinco]

1 minuut geleden, TDPB zei:

 

Marc Verhaegen deed het wel met 'de verdwenen verteller' (2002) dat zich afspeelt in 1972, het jaar dat Vandersteen met S&W stopt en Paul Geerts de reeks overneemt waarna de zwarte madam Paul Geerts ontvoert om zo Suske en Wiske te kunnen controleren. Meer zelfrefererend kan het toch echt niet worden.

 

 

Ja, dat was dan ook in 2002 en Verhaegen was iemand die met S&W nieuwe wegen wou inslaan.

Maar het hoofdstuk Verhaegen is op zich een gans nieuwe thread waard.

Ik vraag me af of ze die albums van hem gaan blijven negeren in hun herdruk-policy.

 

[cinco]

Die restyling van Wiske heeft het hen echt niet makkelijker gemaakt.

Ze willen van haar geen Fanny maken, dus dat vestje en die sjaal dienen volgens mij ook om de aandacht van die plotse borsten weg te trekken. Het is vast niet hun bedoeling dat er ook maar een schijn van seksualisering is van het personage.

Maar nu ziten zij en Suske wel in zo een onduidelijke tussenleeftijd. Te oud om puur kind te zijn (de Miekes, Petatje...), te jong om jongvolwassen te zijn. (Fanny, Sam..)

 

 

 

 

[Yncke]

On 12/27/2020 at 2:14 PM, TDPB said:

De krant kreeg daarover <oneven getal> brieven (exact de helft positief).

XD

[Tom MDP]

Ik vind dat het woord "antitegenpruttelpillen" meer erkenning moet krijgen.

[Tom MDP]

Op 27/12/2020 om 14:53, cinco zei:

 

Ik vraag me af of ze die albums van hem gaan blijven negeren in hun herdruk-policy.

 

Ik denk dat dat meer te maken heeft met de vraag naar die albums dan rancune.

De populariteit van S&W was begin jaren 2000 niet meer wat het was in de jaren '90, maar resulteerde dat ook vrij snel in het uitgavebeleid? Hoelang en hoeveel van die albums hebben niet gewoon nog jaren in de winkelrekken gestaan of herverdeeld omdat er simpelweg teveel waren van gedrukt? 

Er zijn toch enkele albums waar Marc zeker zijn stempel op heeft gedrukt opnieuw verschenen.
http://suskeenwiske.ophetwww.net/albums/4kl/hertekend/her005.php

 

[TDPB]

12 uren geleden, Yncke zei:

XD

Er zat er een tussen die positief begon en negatief eindigde.

[cinco]

Op het begin van de Ringelingschat gaat Lambik effectief loodgieterswerk doen en hij neemt daarbij Wiske mee om hem te assisteren.

Dus je hebt een nogal navelstarende vijftiger waarmee 2 kinderen voor de eerste keer hebben kennisgemaakt toen hij in een ton of een holle boom zat en daar trekken die kinderen vanaf dat ogenblik in hun vrije tijd mee op.