in de voetsporen van Kuifje in het land van de Sovjets

[cinco]

We gaan eens een strip onder de loep nemen waarin Kuifje van treinen naar auto's naar vliegtuigen switcht alsof het niks is en het is (helaas) niet de Zwarte Rotsen.

 

1929

 

93 jaar geleden. Pfoehhh...

Is dit de oudste Europese strip die nog regelmatig herdrukt wordt?

 

(ik weet trouwens niet of Moulinsart happy gaat zijn dat ik hier afbeeldingen van het album verzamel en post)

 

Ach, laten we maar met de eerste pagina beginnen.

Veel wafelijzer in dit album, dat zeg ik maar alvast.

 

Dus Kuifjes werkgever wordt in de inleiding vernoemd en ik vraag me af of dat na dit album nog is gebeurd.

Is dit trouwens hoe men omgaat met jong, beloftevol personeel? Dadelijk op een trein naar een land waar ze buitenlandse journalisten liefst onder de zoden zien vertoeven.

En je weet hoe soepel werkgevers zijn in België, die zien er geen graten in dat je de werkuren in gezelschap van je huisdier doorbrengt.

 

En zo ziet dit striphistorisch moment er dus in kleur uit.

Nu moet ik zeggen, die wat sombere inkleuring doorheen het album vind ik wel een geïnspireerde keuze.

Bewust word niet het typische kleurenpalet van Kuifje gebruikt, om toch een zekere loskoppeling van de eigenlijke kleurenreeks te creëren.

 

 

Waarom lijken zijn schoenen op rugbyballen?

 

Kuifje heeft trouwens hetzelfde probleem aan de hand met zijn jas als Balthazar van de Kiekeboes jaren later.

Het wafelijzer wordt zo te zien niet alleen voor de vakkenindeling gebruikt.

 

 

Anyway, dat is dus de eerste pagina van een... euh... meer dan 130 pagina's tellende strip.

(dus ik ga echt niet elke pagina bespreken we zien wel welke vorm dit alles krijgt)

 

[Rik]

20 minuten geleden, cinco zei:

(ik weet trouwens niet of Moulinsart happy gaat zijn dat ik hier afbeeldingen van het album verzamel en post)

 

Als het jou troost geeft; Als je het proces met Moulinsart achter de rug hebt komen we met een delegatie van de Reep jou opzoeken in gevangenis hoor

 

Daarnaast liggen de rechten van de albums bij Casterman en niet bij Moulinsart..

[Peter Motte]

Moulinsart maakt gewoon een afspraak met Putin om ons plat te bombarderen.

[cinco]

1 uur geleden, Rik zei:

 

Daarnaast liggen de rechten van de albums bij Casterman en niet bij Moulinsart..

 

Ah, maar bij de kleurenversie staat ook éditions Moulinsart vermeld boven het logo van Casterman.

 

 

[cinco]

Nog geen Rastapopoulos, wel dit baardig mannetje.

 

En op de tweede pagina al een aanslag op het leven van Kuifje.

Dan ben je eens een belangrijke Belgische pionier van het beeldverhaal, dan kan je nog niet eens op het gemak je eerste avontuur op gang laten komen. Neen, dat moet al direct vanaf pagina 2 zitten knallen.

Let op de lijnvoering van de treinzetel in het voorlaatste prentje.

[cinco]

Die aanslag van pagina 2... Kuifje overleeft dat dus zonder enig schrammetje, ook al ligt de rest van de trein uit elkaar.

Niet alleen dat... doorheen het verhaal kan hij er ondanks zijn kleine tengere gestalte serieus op loskloppen en zelfs getrainde soldaten die een kop groter zijn overmeesteren. Die kracht en weerstand had hij later toch niet meer.

Waarschijnlijk week geworden door te veel in het gezelschap van mensen met alcoholproblemen te vertoeven.

 

Sorry aan degenen die mij willen zien afzien, maar ik ga het niet bladzijde per bladzijde bespreken.

Dan wordt het ook een soort navertelling van het verhaal en dat is ook niet de bedoeling.

Al kan je het verhaal alsvolgt samenvatten: constant proberen mensen Kuifje te pakken, Kuifje ontkomt, Kuifje wordt gevat, Kuifje ontkomt weer,, Kuifje wordt weer gevat...

 

Er is wel dat ene belangrijke moment en al redelijk vroeg, doorheen pagina 8 en 9, waar priapisme optreedt bij het haar van onze protagonist waardoor hij de Nederlandse versie van zijn naam definitief waarmaakt.

Zo lukraak is de afbeelding voor de cover van deze kleurenuitgave (met inkleurfout) dus ook weer niet gekozen.

 

 

 

 

 

[cinco]

Ik ga deze bespreking niet noodzakelijk chronologisch doen. Ik wil vooral bepaalde momenten vernoemen die bij mij zijn blijven hangen tijdens het lezen van het verhaal. (de allereerste keer trouwens dat ik dit album gelezen heb)

 

Dit is zo een pagina die er uitspringt, één van de somberste platen die ik ooit in een Kuifje-album gezien heb.

 

 

Alleen al dat uitgemergeld kind op de voorgrond van de tweede plaat.

Als ik dat fragment van die tekening zonder context zou zien, ik zou nooit vermoeden dat het uit een strip van Kuifje kwam.

 

 

Nu merk je ook hoe dit grauwere kleurenpalet de troosteloosheid nog meer accentueert.

 

 

[cinco]

Een ander fragment van een sterke plaat.

Bepaal zelf of de inkleuring van het Kuifje-figuur het sterke contrast tussen de zwarte nacht en de witte sneeuw afzwakt of juist meer benadrukt.

 

 

[cinco]

Deze tekeningen van een bevroren Kuifje zijn gewoonweg creepy.

Ik vind het geweldig getekend hoor, maar het staat weer zo ver weg van wat we achteraf in de Kuifje-strips voorgeschoteld kregen.

Die debuten van klassieke stripreeksen die latere iconische personages en hun avonturen in hun meest rauwe en ongepolijste vorm presenteren, het heeft bij momenten toch wel iets heel bevreemdends en aantrekkelijks tegelijkertijd.

 

[cinco]

Ik ga een andere keer verder met de bespreking, het is ondertussen al middernacht.

Dus wordt vervolgd morgen of later deze week.

[Waldorf]

9 uren geleden, cinco zei:

 

Zo lukraak is de afbeelding voor de cover van deze kleurenuitgave (met inkleurfout) dus ook weer niet gekozen.

 

 

 

 

 

 

Dat is geen kleurfout. Bij wagens uit die époque stonden de lampen los van de carrosserie.

 

[Peter Motte]

11 uren geleden, cinco zei:

Die aanslag van pagina 2... Kuifje overleeft dat dus zonder enig schrammetje, ook al ligt de rest van de trein uit elkaar.

 

Hitler heeft hetzelfde meegemaakt. Hergé wist wat hij deed.

[cinco]

11 uren geleden, Waldorf zei:

 

Dat is geen kleurfout. Bij wagens uit die époque stonden de lampen los van de carrosserie.

 

 

Ah ok. Dat waren dan bewegingslijnen die de lamp schijnbaar met de carrosserie verbond.

 

[cinco]

In dit eerste album voel je qua tekeningen ook nog sterk de invloed van de vroege Amerikaanse comics doorschemeren.

Hier opnieuw een mogelijkheid om beide versies met elkaar te vergelijken.

Ik blijf erbij, de kleurenversie voelt weldoordacht aan en het staat de soms zware toon van dit oorspronkelijke verhaal niet in de weg.

 

 

[cinco]

Ook zie je Kuifje zijn beroep uitoefenen met de nodige vlijt.
 

 

Iets wat in latere verhalen gewoonweg niet meer aan bod komt.

Laat hij het dan hangen of mogen we veronderstellen dat hij achteraf aan zijn journalistieke verplichtingen voldoet in de onzichtbare marges van de pagina's buiten het oog van de lezer?

Mwah, waarom moeite doen als hij kan freeloaden in kasteel Molensloot...

[cinco]

Voor de lezers die wel wat figurines kunnen smaken, Moulinsart laat natuurlijk zo een heruitgave in kleur niet passeren zonder nog wat extra merchandise op de markt te gooien.

 

[cinco]

Wat me wel tegenvalt is dat de iconische Basiliuskathedraal ook in het album slechts in silhouet afgebeeld wordt.

Als first-time reader van dit album had ik gehoopt dat we hier toch wel meer van te zien gingen krijgen ergens in deze meer dan 130 pagina's tellende strip.

 

 

 

 

 

 

[cinco]

 

een betere kijk op die figurines:

 

Ik ben nog niet uitverteld. In het weekend ga ik verder.

[Peter Motte]

35 minuten geleden, cinco zei:

 

 

Met gestrekte rechterarm. Hozee!

[Peter Motte]

Wat mij opvalt is dat het album veel minder ernstig is dan de albums zoals we ze nu kennen.

Dat een opdondertje zoals Kuifje stoere soldaten neermept, maakt gewoon deel uit van de klucht die het verhaal is, dat trouwens bedoeld was om de Sovjets een veeg uit de pan te geven.

[Rik]

Wat je niet moet vergeten is dat dit eerste Kuifje verhaal is gemaakt voor de kinderbijlage van de krant Le Vingtieme.

Deze bijlage Le Petit-Viengtieme werd als extra katern op zaterdag toegevoegd. Deze kinderkrant had natuurlijk een eigen reporter en dat was Kuifje.

Kuifje maakte reizen naar verre oorden en beleefde daar allerlei avonturen vol met stereotyperingen. Dit simpel uitgangspunt vormde de basis van de 1e 3 Kuifje verhalen.

In het katholieke Belgie was het communisme 100 jaar geleden op zijn zachts gezegd niet populair en werd daarom belachelijk gemaakt in het eerste Kuifjeverhaal.

 

 

[hemweg]

8 uren geleden, Peter Motte zei:

 

Met gestrekte rechterarm. Hozee!

Dit is volgens mij een gemakkelijke en misplaatste suggestie.  De suggestie wekt de vergelijking met de Hitler-groet. Hitler kwam in 1933 aan de macht. Het boek is uit 1929. Bij de groet wordt een vlakke hand gebruikt, hier wordt met een vinger gewezen.

Het zou eerder verwijzen naar de propagandistische kunst ten tijde van Stalin waar wel eens naar de horizon (vaak met opkomende zon) werd gewezen, als symboliek voor de toekomst (nieuwe leven/maatschappij), jeugd en kracht. Ook dit is natuurlijk hier niet duidelijk.

 

[Peter Motte]

4 uren geleden, Rik zei:

Wat je niet moet vergeten is dat dit eerste Kuifje verhaal is gemaakt voor de kinderbijlage van de krant Le Vingtieme.

Deze bijlage Le Petit-Viengtieme werd als extra katern op zaterdag toegevoegd. Deze kinderkrant had natuurlijk een eigen reporter en dat was Kuifje.

Kuifje maakte reizen naar verre oorden en beleefde daar allerlei avonturen vol met stereotyperingen. Dit simpel uitgangspunt vormde de basis van de 1e 3 Kuifje verhalen.

In het katholieke Belgie was het communisme 100 jaar geleden op zijn zachts gezegd niet populair en werd daarom belachelijk gemaakt in het eerste Kuifjeverhaal.

 

Opgepast: ten eerste is het communisme nooit en nergens populair onder katholieken. Dat is nu niet anders dan 100 jaar geleden.

Ten tweede was het communistische Rusland toen veel populairder dan je denkt.

Die eerste Kuifje was gebaseerd op een boek van een journalist die undercover in Rusland was geweest, en het communisme had "ontsluierd".

[Peter Motte]

3 uren geleden, hemweg zei:

Dit is volgens mij een gemakkelijke en misplaatste suggestie.  De suggestie wekt de vergelijking met de Hitler-groet. Hitler kwam in 1933 aan de macht.

 

Weet ik. Dat was natuurlijk cynisch.

[Rik]

1 uur geleden, Peter Motte zei:

Opgepast: ten eerste is het communisme nooit en nergens populair onder katholieken. Dat is nu niet anders dan 100 jaar geleden.

Yep, maar de macht en invloed van de Katholieke Kerk is heden ten dage aanzienlijk afgenomen ten opzichte 

van de tijd dat dit album werd gemaakt.

1 uur geleden, Peter Motte zei:

Ten tweede was het communistische Rusland toen veel populairder dan je denkt.

Véél populairder??? Veel arbeiders in die tijd hingen zeker het Socialisme aan maar stonden sceptisch tegenover het Socialistische arbeidsparadijs in de Sovjetunie. Dit sceptisme werd vooral gevoed door de Katholieke Kerk.

Puntje bij paaltje..... Er werd vooral gestemd op partijen met een Katholieke grondslag en véél minder op socialistische partijen of communistische partijen.

In Nederland kreeg het socialisme in die tijd vooral voet aan de grond in de noordelijke provincies. De mensen waren daar voornamelijk Protestant en straatarm...

In het Katholieke zuiden werd niet of nauwelijks gestemd op niet-Katholieke Partijen...

[Hamirubi]

18 uren geleden, cinco zei:

 

Ah ok. Dat waren dan bewegingslijnen die de lamp schijnbaar met de carrosserie verbond.

 

 

Inderdaad. Ook die discussie is hier op het forum al eens eerder gepasseerd.

 

Cinco, ik wil ook nog wat meer meta of historische achtergrond. Leeftijd Hergé bij tekenen en verschijningsperiode in de krant, sociaal-politieke denkbeelden in België, de discussie met Peter Motte en Rik wat betonneren.

[hemweg]

Het communisme was in de jaren twintig (20ste eeuw) ook populair bij intellectuelen en kunstenaars. Zij zagen in de Sovjet-Unie een utopische wereld / moderne heilstaat en hielpen mee om deze vorm te geven. 

[Peter Motte]

3 uren geleden, Rik zei:

Véél populairder??? Veel arbeiders in die tijd hingen zeker het Socialisme aan maar stonden sceptisch tegenover het Socialistische arbeidsparadijs in de Sovjetunie. Dit sceptisme werd vooral gevoed door de Katholieke Kerk.

 

Bij de intelligentia was het communisme tijdens het interbellum erg populair, waarschijnlijk meer dan bij de arbeiders zelf.

[Peter Motte]

3 uren geleden, hemweg zei:

Het communisme was in de jaren twintig (20ste eeuw) ook populair bij intellectuelen en kunstenaars. Zij zagen in de Sovjet-Unie een utopische wereld / moderne heilstaat en hielpen mee om deze vorm te geven. 

 

Ha, je was me net voor.

Het boek over de toestand in Rusland waarop Kuifje in de SU is gebaseerd, was vooral voor die intellectuelen een ontnuchtering.

[Rik]

31 minuten geleden, Peter Motte zei:

 

Bij de intelligentia was het communisme tijdens het interbellum erg populair, waarschijnlijk meer dan bij de arbeiders zelf.

Dat was maar een heel klein clubje Peter...

[Peter Motte]

Ja, maar wel een invloedrijk clubje. De intelligentia waren wel typetjes met universiteitsdiploma's. In de jaren 10, 20 en 30.

Sla er de literatuurgeschiedenis van het begin van de 20e eeuw maar eens op na: het zit vol linkse jongens. Eén ervan produceerde zelfs de bekendste openingszin van de Nederlandse poëzie. Raad eens? Wie is het? Wordt veel geciteerd in maart. Rinkelt er al een belletje? Nog niet? Het verse begint met "Een". Meer zeg ik niet.

[Rik]

4 minuten geleden, Peter Motte zei:

Ja, maar wel een invloedrijk clubje. De intelligentia waren wel typetjes met universiteitsdiploma's. In de jaren 10, 20 en 30.

Die hebben vast en zeker deze Kuifje niet gelezen...

[Rik]

6 minuten geleden, Peter Motte zei:

Het verse begint met "Een". Meer zeg ik niet.

Bedoel je deze? Een nieuwe stripheld is geboren door de Sovjetunie in de grond te boren? 

[Rataplan]

18 minuten geleden, Peter Motte zei:

Ja, maar wel een invloedrijk clubje. De intelligentia waren wel typetjes met universiteitsdiploma's. In de jaren 10, 20 en 30.

Sla er de literatuurgeschiedenis van het begin van de 20e eeuw maar eens op na: het zit vol linkse jongens. Eén ervan produceerde zelfs de bekendste openingszin van de Nederlandse poëzie. Raad eens? Wie is het? Wordt veel geciteerd in maart. Rinkelt er al een belletje? Nog niet? Het verse begint met "Een". Meer zeg ik niet.

Zou je kunnen concluderen dat de lange mars door de instituten wel degelijk heeft plaatsgevonden en dat links enigszins heeft gewonnen op dat vlak?

[Peter Motte]

Links bestaat in veel varianten.

De eerste "linksen" waren de liberalen. 1789, weet je nog?

[Peter Motte]

2 uren geleden, Rik zei:

Die hebben vast en zeker deze Kuifje niet gelezen...

Intellectuelen lezen geen strips. (smiley naar keuze)

Dat onthullende boek moet van ergens eind de jaren 20 zijn geweest, en niet iedereen zal het direct hebben geloofd.

[cinco]

19 uren geleden, Hamirubi zei:

Cinco, ik wil ook nog wat meer meta of historische achtergrond. Leeftijd Hergé bij tekenen en verschijningsperiode in de krant, sociaal-politieke denkbeelden in België, de discussie met Peter Motte en Rik wat betonneren.

 

Mwah, dat valt allemaal op te zoeken. Het is niet zo een type van bespreking dat ik wil doen.

Anders eindig ik in het quoten van wikipedia of boeken over Kuifje.

 

En uiteindelijk is er hier toch al wat dialoog vrijgekomen rond dat album.

Dat is ergens wel mijn bedoeling als ik zo een topic maak.

 

Hier is trouwens een review van mensen die wel ingaan op Hergé, zijn situatie  en gans de periode van de totstandkoming.

 

 

[cinco]

Ondertussen heb ik zelf nog maar bitter weinig toe te voegen.

 

De manier waarop Kuifje zijn problemen oplost in dit album is nog ontzettend cartoony.

Uit een boom zit hij een houten propeller te snijden en met een hoop afval maakt hij een auto.

 

 

Ook daar is een figurine van, al lijkt Kuifje hier meer op een spook door de zwart-wit uitvoering.

 

 

[cinco]

Hergé zelf gebruikt ook nog simpele (maar effectieve) methodes om bepaalde scènes in beeld te brengen, mogelijk inspiratie halend uit de wereld van de slapstick en de vaudeville.

[Blutch]

Op 17/3/2022 om 22:58, cinco zei:

Wat me wel tegenvalt is dat de iconische Basiliuskathedraal ook in het album slechts in silhouet afgebeeld wordt.

Als first-time reader van dit album had ik gehoopt dat we hier toch wel meer van te zien gingen krijgen ergens in deze meer dan 130 pagina's tellende strip.

 

 

 

 

 

 

 

Visionair als hij was zal Hergé hebben voorzien dat dit voor eventuele latere inkleurders écht te veel werk zou zijn